Zo ondersteun je leerlingen als hun gezin verandert

Een school kan de thuisproblemen van leerlingen niet oplossen, maar kan hen wel ondersteunen. En die zorg structureel inbouwen. Zodat ze ook op school begrip krijgen en gehoord worden.

1. Organiseer standaard een gesprek met een leerlingenbegeleider

Als de leerling of de ouders laten weten dat hun thuissituatie verandert, stel dan sowieso een gesprek tussen de leerling en een interne leerlingenbegeleider of CLB-medewerker voor.

2. Bevorder het netwerk tussen leerlingen

Sommige leerlingen gaan gemakkelijker te rade bij een medeleerling (of peer) dan bij een leraar. Zo kan je een buddysysteem uitwerken of een praatmoment organiseren voor leerlingen.

3. Creëer tijd en ruimte voor leerlingen om tot rust te komen op school

Soms is het voor leerlingen moeilijk om zich te concentreren en willen ze even uit de klas. Spreek af wanneer dat mag en waar ze dan naartoe gaan.

4. Contacteer de ouders altijd rechtstreeks

Ga samen met de ouders op zoek naar de beste manier om met alle partijen te communiceren over het welzijn van de leerling. Maak van de leerling geen boodschapper tussen de ouders.

5. Laat leerlingen kiezen met welke leraar ze willen praten

Soms kunnen leerlingen het beter vinden met een vakleraar dan met hun klastitularis. Als het voor de leerling veiliger voelt om bij die bepaalde leraar aan te kloppen, sta dat dan toe.

6. Waak over de continuïteit van de leerlingenbegeleiding

Laat een of meer interne leerlingenbegeleiders dezelfde leerlingen lange tijd volgen. Dan moeten leerlingen niet telkens opnieuw hun verhaal doen.

7. Organiseer gesprekken met leerlingenbegeleiders voor alle leerlingen

Door regelmatig gesprekken te organiseren met alle leerlingen (en dus niet enkel bij problemen), kunnen leerlingen en begeleiders elkaar beter leren kennen en leggen ze gemakkelijker contact.

8. Breng leerlingen op de hoogte van de organisaties waar ze terechtkunnen

Je kan contactgegevens of webadressen van hulpverleningsorganisaties op het online schoolplatform plaatsen of op de voorpagina van de schoolagenda.

9. Ontwerp een crisisbeleid voor als de thuissituatie van een leerling ‘ontploft’

Zorg voor een ‘crisismanager’ bij wie leerlingen in nood terechtkunnen, bied de mogelijkheid om huiswerk of examens te spreiden, laat leerlingen op school studeren na de schooluren …

10. Waak over de draagkracht van leraren

Sommige leraren worden vaker dan anderen aangesproken door leerlingen. Als zij ‘overbevraagd’ zijn en over hun eigen grenzen gaan, probeer dan afspraken te maken over een eerlijke taakverdeling.

• Bij 3 leerlingen op de 10 hebben hun gescheiden ouders nooit contact over hun opvoeding. Bij meer dan 5 op de 10 is dat maximaal 1 keer per maand.
• Bijna 7 op de 10 leerlingen praatten het voorbije jaar niet met de interne leerlingenbegeleider.
• 4 op de 10 leerlingen van wie de ouders gescheiden zijn, praten met niemand over hun gevoelens over die scheiding.
• 8 op de 10 leerlingen praten bij ernstige problemen met hun vrienden of hun ouder(s). Meer dan 1 op de 10 praat met een leraar.
• 1 op de 4 leerlingen heeft de weg naar professionele hulp niet gevonden toen ze wel dachten die hulp nodig te hebben.
• 3 op de 10 leerlingen met gescheiden ouders praten over hun gevoelens over de scheiding met vrienden. 1 op de 10 praat met een leerlingenbegeleider, 2 % praat met een leraar.

Bron cijfers: ‘Families in Transition, Transition in Families in Transition. Onderzoeksrapport Goed Gezin(d). 2014-2018’, N. Mertens, I. Buysse, K. Matthijs