Schooltips
“Huiswerkbeleid moet op één A4’tje”
Met het volledige team bouwde Basisschool De Boomhut in Sint-Andries een schooljaar lang aan haar nieuwe huiswerkbeleid. Directeur Karel Delheye*: “In 7 stappen namen we huiswerk grondig onder de loep.”
1. Begin eraan, nog voor er verzuchtingen zijn
Karel: “Uit een wilde brainstorm ‘wat moet onze school dringend aanpakken’ kwam huiswerk als werkpunt. Op ons huiswerkbeleid lag een dikke laag stof. Bouwjaar 2007, het matchte nauwelijks nog met de praktijk. Mijn leraren voelden zelf de nood aan een gedeelde visie rond huiswerk.”
“Met het team benoemden we de zwaktes: ons huiswerk was onvoldoende afgestemd op de leeftijd van de kinderen en we bouwden de hoeveelheid niet logisch op. Om iets echt te veranderen, moet je open en kritisch kunnen zijn. Pas als je samen mag benoemen wat minder goed loopt, altijd vanuit de beste bedoelingen, is veel mogelijk.”
2. Start met de vraag ‘wat is zinvol huiswerk’?
Karel: “In een eerste stap beantwoordden alle leraren per graad twee vragen: ‘Waarom geven we huiswerk?’ en ‘Aan welke vier criteria moet zinvol huiswerk voldoen?’ De antwoorden koppelden we terug naar het voltallige team. Een eerste visie legden we naast input van ouders en leerlingen, én toetsen we af bij het leerplan van onze koepel (GO!). De eerste kladtekst evolueerde zo tot een tweede versie.
3. Toets het buikgevoel af met onderzoek
Karel: “De volgende sessie stelde ik standpunten uit wetenschappelijk werk voor. Ik las onderzoek van John Hattie, adviezen van de Scholierenkoepel en deelde hun inzichten met mijn team. Dat een kind pas in de derde graad volledig klaar is om zelfstandig te plannen, wisten we bijvoorbeeld niet. Zo sneuvelden opnieuw een aantal ideeën en klopten we een finale visietekst af. Pas toen we realiseerden dat die nooit 100% af kan zijn, konden we het laatste punt zetten. Alles op één A4! Een huiswerkbeleid dat langer is, hou je moeilijk levendig.”
4. Van visie tot klasvloer
Karel: “Elke leraar bracht in kaart welke huistaken hij meegeeft aan zijn leerlingen. Bij elke taak bepaalden we het doel en de tijdsduur. En we onderzochten op een schaal van 1 tot 4 of het wel zinvol was om de taak thuis te maken. Zinvolle huistaken zoals maaltafels automatiseren, lezen, Franse woordenschat studeren scoorden 1 of 2 en behielden we.
Taken zoals leren leren en herhalingsoefeningen met score 3 en 4 integreerden we tijdens de lesuren. Tijdens het traject filosofeerden we vaak over wat zinvolle tijdsbesteding thuis kan zijn. We zochten ook uit hoe we huiswerk beter differentiëren, meer rekening houden met de thuiscontext, sterkere feedback geven. Eindresultaat: per graad is het soort huiswerk, de frequentie en de gewenste tijdsduur vastgelegd.”
5. Communiceer duidelijk met ouders en leerlingen
Karel: “In het begin van ons traject vroegen we aan ouders en leerlingen via een schoolenquête onder andere hoe zij huiswerk beleefden. Zij toonden zich relatief tevreden over ons vorige huiswerkbeleid. Onze aanpassingen moesten we dus duidelijk en breed communiceren. In september 2018 informeerden we ouders via een infobrief. Ook tijdens het klasoverleg met ouders schonk elke leraar aandacht aan deze verandering. Het is heel belangrijk dat iedereen weet hoe we huiswerk zien. Maar ook dat iedereen altijd kritische vragen over huiswerk mag stellen.”
6. Neem tijd
Karel: “Je huiswerkbeleid op een personeelsvergadering veranderen, lukt niet. Wij gunden onszelf een half schooljaar om een huiswerkbeleid te ontwikkelen. Wekelijks hebben wij op maandag een teamvergadering tot 17.15 uur. Dankzij die vergaderstructuur konden we regelmatig, samen of per graad, rond huiswerk werken. De ene week spreken we heel praktische zaken af. De andere week werken we inhoudelijk. Een collega deelt dan bijvoorbeeld tien inzichten uit een nascholing. En maandelijks splitsen we ons op in werkteams. Huiswerk blijft op de agenda staan. Onze visie staat er, maar de praktijk sturen we constant bij. En binnenkort plannen we een grote tussentijdse evaluatie.”
7. Wees trots
Karel: “Ik ben oneindig trots op het eindresultaat. Nu ben ik zeker dat ons huiswerk veel meer is dan onderwijstijd verlengen. Meer dan oefeningen maken waar we in de klas geen tijd voor vinden. Ons huiswerk is zinvol. Onze leerlingen helpen we ermee vooruit. En omdat iedereen helemaal achter het resultaat staat, leeft het ook echt op onze school.”
3 tips van directeur Karel Delheye
Je verdiepen in interessante lectuur die helpt om een huiswerkbeleid uit te werken?
- boek ‘Visible learning’ van John Hattie
- het advies van leerlingen door de Scholierenkoepel
- masterproef ‘Opvattingen over onderwijs en huiswerk‘ van Jolien Deprez
Karel Delheye is sinds september 2020 coördinerend directeur van Scholengroep Impact. Ellen Duyck is nu coördinator van De Boomhut.
Log in om te bewaren
Laat een reactie achter