Toon leerlingen de structuur van je leerstof, doe de structuurcross

Leraar Li’s test voor Klasse werkvormen uit die voor haar nieuw zijn. “Ik laat me graag inspireren door blogs, boeken of podcasts, maar blijf vaak zitten met de vraag: hoe werkt dat dan in de praktijk?”

Aflevering 3:
Opbouw van de leerstof zien met een structuurcross

Li’s Verheyden: “Ik merk dat leerlingen weinig aandacht besteden aan de structuur van de cursus. Bij het studeren vallen titels en tussenkopjes hen nauwelijks op. Toch zijn die een houvast om de leerstof beter te begrijpen en verbanden te zien. Met een structuurcross verplicht ik hen op een motiverende manier om aan het begin van een nieuw hoofdstuk te kijken naar de opbouw van het lesmateriaal.”

Bekijk de video: Opbouw van de leerstof zien met een structuurcross

1. Deel je klas op in teams

“Voor deze werkvorm hebben we ruimte nodig, dus ik verzamel mijn leerlingen op de speelplaats of in de turnzaal. Ik deel hen lukraak op in kleine groepjes, want ze gaan in team tegen elkaar strijden. Elk team krijgt minstens 1 cursus waarin ze straks de antwoorden op mijn vragen mogen opzoeken.”

2. Stel vragen over de structuur van je cursus

“Ik stel alleen vragen waarop ze het antwoord kunnen vinden in de inhoudstafel, maar ik verklap dat niet. Bijvoorbeeld: welke voordelen zullen we bespreken? Hoeveel nadelen zien we daarna? Geen moeilijke vragen, maar daar gaat het niet om. Ik wil hen vooral dwingen om te kijken naar de structuur.”

3. Leerlingen lopen om een punt te verdienen

“Vinden ze de oplossing, dan is het tijd voor actie. Een teamlid rent naar de overkant van de speelplaats. De leerling die mij het eerst bereikt, mag het antwoord geven en verdient een punt. Ik vind het belangrijk dat alle leerlingen actief deelnemen. Wanneer ik merk dat steeds dezelfde leerling wordt ingeschakeld om te lopen, telt het antwoord niet. Behalve de eer valt er trouwens niets te winnen. Onderlinge competitie blijkt voldoende om iedereen in beweging te krijgen.”

4. Bespreek de werkvorm

“Achteraf even terugkoppelen vind ik belangrijk. Hadden ze door dat de antwoorden steeds te vinden waren in de inhoudstafel? Weten ze dat dit hen kan helpen straks in de klas en bij het studeren? Als je het nut van zo’n oefening niet expliciet benoemt, leggen ze die link niet altijd.”

Werkvorm geslaagd?

Li’s Verheyden: “Gaan leerlingen na zo’n structuurcross nu vanzelf altijd meer aandacht schenken aan de opbouw van een cursus? Dat betwijfel ik. Deze werkvorm moet kaderen in een groter traject rond leerstrategieën, waarbij je hen door het schooljaar heen regelmatig wijst op het belang van structuur.”

“Sowieso doorbreekt dit soort werkvormen wel even de routine. Leerlingen zitten vaak een hele dag in een klaslokaal. Voor de ene is dat een leuke afwisseling, een andere rolt misschien met zijn ogen. Maar ik heb ze alvast een ervaring gegeven die ze zich bij het studeren zullen herinneren. Misschien denken ze er dan ook aan om de inhoudstafel er even bij te nemen.”

Robin De Vries