Bij dit oudercontact neemt de leerling de leiding

Tijdens het oudercontact van leraar Liza zijn de leerlingen aan het woord. “Met het kind-ouder-mentorgesprek (KOM-gesprek) krijgen leerlingen meer inzicht in hun leerproces én betrekken we de ouders beter.”

Lees het interview met leraar Liza onder de video.

Bekijk in de video hoe je een KOM-gesprek aanpakt.

“De boodschap is: leren is een proces en je moet het zelf in handen nemen.”

Liza Geysels
leraar Nederlands

Een KOM-gesprek, hoe gaat dat in zijn werk?

Liza Geysels: “Het KOM-gesprek is een alternatief voor het klassieke oudercontact. De leerling vertelt aan de ouders in eigen woorden wat goed gaat, wat minder en hoe die kan groeien. Als leraar zijn we de coach die de leerling in de juiste richting duwt als het gesprek dreigt stil te vallen. We vullen aan en duiden onze aanpak maar au fond zit de leerling aan het stuur.”

“We bereiden het KOM-gesprek grondig voor tijdens een individueel selfiegesprek, een soort evaluatiegesprek. Daarin peilen we naar hoe de leerling zich voelt, we brengen hun functioneren ter sprake en gaan dieper in op hun resultaten. Dat doen we op basis van een vragenlijst die de leerling vooraf invult. Door in gesprek te gaan, leert de leerling zijn leerproces verwoorden. We geven ook richtvragen mee als leidraad bij het KOM-gesprek ’s avonds.”

“Rond Pasen brengen we ook de studiekeuze ter sprake en helpen we ouder en leerling wegwijs te maken in het kluwen van studierichtingen dat zich op het einde van elke graad aandient. We houden een KOM-gesprek in alle jaren van het middelbaar en in OKAN maar het zou ook werken op het einde van de lagere school wanneer leerlingen mondig genoeg zijn en voor de sprong naar het secundair staan.”

Tijdens de selfiegesprekken stoot je soms op dingen die je anders nooit had kunnen achterhalen
Liza Geysels
leraar Nederlands

Welke voordelen ervaar je?

Liza Geysels: “Vroeger kregen de leerlingen hun punten en daarmee was de kous af. Nu vragen we hen om daarover te reflecteren: waar liggen hun talenten, welke hindernissen ervaren ze en hoe kunnen ze die overwinnen? De boodschap is: leren is een proces en je moet het zelf in handen nemen.”

“Ik sta vaak versteld van zelfinzicht van onze leerlingen. Ze voelen goed aan waar hun sterktes liggen en en waar ze het moeilijk mee hebben. Vaak is het een kwestie van nog even doorvragen en hen de juiste woordenschat aan te reiken om wat uit de vragenlijst komt, nog sterker te verwoorden.”

“Die inzichten delen ze vervolgens met hun ouders. De resultaten zijn nog vaak het vertrekpunt maar de leerling vertelt vooral hoe die wil groeien en hoe je dat als ouder kan ondersteunen. Zo groeit de betrokkenheid en halen we de drempel omlaag.”

Leerling en leraar in gesprek — **Liza Geysels:** “Het KOM-gesprek begon als een experiment en verspreidde zich als een olievlek.”

Er komen vast ook onverwachte dingen naar boven?

Liza Geysels: “Tijdens de selfiegesprekken stoot je soms op dingen die je anders nooit had kunnen achterhalen. Zo was er een leerling die doorgaans goede resultaten behaalde maar plots de tekorten opstapelde. Eerst dachten we dat het met faalangst te maken had maar tijdens het gesprek bleek dat haar thuissituatie de achterliggende oorzaak was. Dan heeft het geen zin om aan de attitude te werken maar moeten we inzetten op welzijn.”

“Dat zijn geen evidente gesprekken en als leraar moet je best wel wat empathie aan de dag leggen. Een leerling die doorgaans vrolijk is, kan plots zijn masker afleggen en heel emotioneel reageren.”

“Leerlingen brengen ook dingen ter sprake die ze liever niet met hun ouders delen. Dat is een moeilijk evenwicht. We willen dat de leerlingen hun ei kwijt kunnen, anderzijds horen we soms dingen die de ouders wél moeten weten. Als het te delicaat wordt, overleggen we met de leerlingenbegeleiding of het CLB om te kijken of we de ouders toch moeten inlichten of externe hulp moeten inroepen.”

We zien niet alleen meer ouders, maar ook leerlingen zijn zich veel bewuster van hun leerproces
Liza Geysels
leraar Nederlands

Waarom hebben jullie de overstap gemaakt?

Liza Geysels: “Het was vroeger niet altijd evident om de ouders tot op het oudercontact te krijgen. Samen met De Schoolbrug, een Antwerpse organisatie die de band tussen scholen, ouders en leerlingen versterkt, zochten we naar oplossingen. Zij kwamen met het idee aanzetten van het KOM-gesprek. In Vlaanderen is het nog zeldzaam maar in Nederland is het al goed ingeburgerd.”

“Het is begonnen als een klein experiment van enkele leraren die dat wel eens wilden uitproberen. De start viel samen met corona. Mondmaskers en videocalls waren een extra hindernis. Bovendien stond niet iedereen te springen. Het is een extra tijdsinvestering en een emotioneel of stroef gesprek haalt je uit je comfortzone. Toch verspreidde het zich als een olievlek onder de leraren omdat de voordelen overtuigd waren: we zien niet alleen meer ouders maar ook leerlingen die zich veel bewuster zijn van hun leerproces.”

“Nu passen we het schoolbreed toe, telkens aangepast aan wat de leerlingen aankunnen. In de derde graad voeren we het selfiegesprek al wandelend in het park in plaats van in de klas. In OKAN hebben we de richtvragen vervangen door pictogrammen om het KOM-gesprek voor te bereiden. Pictogrammen helpen ook voor ouders die thuistaal niet machtig zijn. Het is dan een extra voordeel om de leerling mee aan tafel te hebben, die indien nodig kan inspringen als vertaler.”

Gebruik deze Klik & Print om het KOM-gesprek voor te bereiden