Als fysiek naar school gaan niet meer lukt door psychische problemen

Steeds meer psychisch kwetsbare leerlingen gaan niet naar school. Met 44% vertegenwoordigen ze bij Bednet de grootste groep aanmelders (2023). 2 leerlingen secundair vertellen wat het voor hen betekent om virtueel in de klas te zitten. En hoe proberen hun leraren hen bij de les te houden?

“Ik mis mijn vriendinnen enorm, maar naar school gaan lukt nog niet”

Jesse*: “Mijn eerste jaren in de middelbare school verliepen heel goed. Ik had vrienden en behaalde goede punten. Maar 3 jaar geleden kwam ik in een klas terecht met pestkoppen. Ik ging elke dag met stress naar school. Ik hoopte dat de lockdown een oplossing zou brengen, maar ze bleven me stalken en berichtjes sturen. Ik sliep er niet van, kon me niet meer concentreren.”

“Op het einde van het vierde jaar ben ik ingestort. Ik kreeg soms meerdere angstaanvallen op 1 dag en belandde in een depressie. De dokter schreef me ziekteverlof voor tot het einde van het schooljaar. De klassenraad besliste uiteindelijk dat ik toch mocht overgaan naar het vijfde jaar.”

“Het jaar daarna verminderde het pestgedrag. Maar mijn depressie en mijn angstaanvallen bleven duren. Tot ik in januari werd opgenomen in het ziekenhuis. Ik was helemaal op. Ik ben dat schooljaar niet meer naar school gegaan en heb me geconcentreerd op mijn gezondheid.”

“Dit schooljaar doe ik mijn vijfde jaar online opnieuw, en in een andere richting. Ik voel meer begrip voor mijn situatie, zowel bij de leraren als de leerlingen. Maar naar school gaan? Nee, daar ben ik mentaal en fysiek nog niet aan toe. Ook al mis ik mijn vriendinnen enorm.”

“Ik kan de lessen heel goed volgen vanuit mijn kamer, want ik bedien de camera op school via mijn computer thuis en kan tot op het bord kan inzoomen. Ik kan ook vragen stellen en beantwoorden, zowel mondeling als via de chatfunctie. Al moet ik toegeven dat ik dat weinig doe.”

“Ik ben dankbaar dat ik online de lessen mag volgen en dat ik feedback krijg op de toetsen taken die ik thuis mag maken. Soms voel ik me schuldig over alle extra moeite die de school en mijn klasgenoten voor mij doen. Maar ik kan op dit moment zelf niet zoveel hooi op mijn vork nemen. Mijn ultieme droom is om chirurg te worden, maar nu eerst mijn diploma secundair halen.”

Hoe ondersteun je als leraar?

Karen*, leraar: “Omdat ze in een nieuwe klas zit en geen van ons haar al ‘in het echt’ zag, voelt het wat onwennig. Na de les wordt de connectie elke keer ook letterlijk en figuurlijk verbroken. Aan praktijklessen of grote groepsopdrachten deelnemen is evenmin evident. Samen met het CLB besloten we daarom dat Jesse het vak ‘Integrale opdrachten’ niet hoeft te volgen.”

“Met de camera volgt Jesse verder wel elke les. De leerlingen nemen dat toestel – toch goed voor zo’n 6 kg – telkens mee naar een nieuw klaslokaal. We voorzagen overal internetkabels, omdat de wifi in onze school niet altijd even stabiel is. Is er toch nog een technisch probleem? Dan lost de helpdesk van Bednet dat snel op.”

* De leerling die hierboven haar verhaal vertelt, blijft liever anoniem. Daarom gebruikten we voor haar en de leraar een schuilnaam.

“Ook al ben ik bekaf, ik voel dat ik iets nuttigs doe met mijn leven”

Lara: “Vóór mijn depressie ging ik naar een school in mijn buurt. 6 jaar geleden veranderde ik van school omdat ik in een heel moeilijke klas zat. In mijn nieuwe school was de klassfeer veel beter; ik maakte er snel nieuwe vrienden.”

“En toch ging het niet goed met mij. Ik miste veel lessen door ziekte. De dokter stelde elke keer een andere diagnose: griep, keelontsteking … Ondertussen naderden de kerstexamens, en moest ik alle gemiste lessen zien in te halen. Ik studeerde geregeld tot 2 uur ’s nachts. Tijdens de examens was ik helemaal op. Ik huilde de hele dag door. Het verdict: een zware depressie. Ik ben dat jaar niet meer naar school geweest.”

“3 jaar geleden startte ik met Bednet. Dat was voor mij een hele stap vooruit. Tot de directeur van mijn school verhuisde. De nieuwe directie liet weten dat ze me niet meer kon helpen. In paniek stuurde ik een mail naar de directeur die vertrokken was. In zijn nieuwe school wilden ze me wél opvangen. Ik slaagde er voor mijn vijfde jaar.”

“Vorig jaar was een ramp, nadat we op korte tijd een paar keer moesten verhuizen. Ik ben toen opgenomen in een psychiatrische instelling. De school schoot erbij in. Ik zat heel diep. Ondertussen gaat het beter. Ik heb veel steun aan Hathor, mijn therapiehond. We beslisten ook dat ik dit jaar alleen de vakken wiskunde en fysica volg.”

“Ik kan de les in elk geval goed volgen, zeker nu de wifi-problemen van de baan zijn en de leraren een microfoon dragen. Los van de praktijklessen fysica waaraan ik niet kan deelnemen, ben ik een normale leerling. Ik maak net als iedereen taken, toetsen én examens. Dan film ik eerst mijn omgeving om te tonen dat ik niet spiek.”

“Ik wil later geneeskunde studeren, maar die droom berg ik voorlopig even op. Mijn prioriteit is nu: beter worden. Ook al ben ik bekaf na een lesuur, door de online lessen thuis voel ik dat ik met iets nuttigs bezig ben en kan ik verder met mijn leven.”

Hoe ondersteun je als leraar?

Nancy, leraar wiskunde: “Lara is een pientere leerling en haar resultaten zijn best goed. Je merkt wel dat actief meedoen in de les voor haar te vermoeiend is. Zodra de les gedaan is, sluit ze ook de camera af. Af en toe stuurt ze na de les een vraag door via mail, maar ook dat is beperkt.”

“Dit jaar volgt Lara de vakken wiskunde en fysica, en volgend jaar chemie en biologie. Dat zal niet genoeg zijn om haar diploma Wiskunde-Wetenschappen te behalen. Maar als ze beter wordt, kan ze voor de andere vakken misschien alternatieve opdrachten maken en zo toch slagen.”

Een Bednet-traject is een van de manieren voor langdurig of chronisch zieke kinderen en jongeren om onderwijs te blijven krijgen. Lees meer over deze en andere mogelijkheden.

De onderwijsloopbaan van een leerling die lange tijd afwezig is, kan in het gedrang komen. Betrek daarom het CLB als leerlingen synchroon internetonderwijs volgen en leg alle perspectieven samen: dat van de leerling, de ouders, de artsen en de school .

Ive Van Orshoven