Deconnecteren gaat beter in een open feedbackcultuur

Het deconnectiebeleid van directeur Sofie De Pauw van GO! basisschool GAAF! steunt op digitale afspraken en een open feedbackcultuur. “Afspraken helpen deconnecteren. Maar pas als mensen durven aangeven waar ze energie aan verliezen, kan je ingrijpen voor het te laat is.”

Sofie De Pauw (directeur): “Enkele jaren geleden ging ik als leraar door een zware scheiding. De zorgen uit mijn privéleven dimden mijn licht op school. En over die mentale afwezigheid piekerde ik thuis dan weer. Kortom: de knop afzetten was moeilijk. Een doktersbriefje om de stekker er even helemaal uit te trekken? Dat zou niet geholpen hebben: de structuur van het schoolleven deed me net deugd.”

“Mijn directeur sprong fantastisch met de situatie om: wat zag ik wel en niet zitten? Een open gesprek met collega’s leidde tot duidelijke afspraken. Als een toezicht of administratieve deadline mij niet lukte, ving de rest van het team op. De groep gaf toestemming om even op spaarstand te branden. Het gevoel deel van een kroonluchter te zijn, en geen eenzame staanlamp, bracht mij rust. Eens weer opgeladen, deed ik mijn job zelfs met meer energie dan voorheen.”

Routine

Sofie De Pauw: “Toen ik zelf directeur werd en zag hoe grotere klassen, digitalisering en corona-naweeën energie vraten, dacht ik aan die kroonluchter. Waken over een cultuur die deconnectie mogelijk maakt, staat daarom met stip op 1. Digitale afspraken zijn evident: na 17 uur verwachten we noch van leraren, noch van ouders een antwoord. Is er toch iets dringends? Ouders en leraren kunnen mij bellen. Ik weeg af of de nood hoog genoeg is om iemands avond of weekend te verstoren.”

“Voor ik zelf een mail verzend, denk ik actief na of ik niemand overstelp. Als directeur zit je vaak aan je computer. Terwijl leraren hun mails pas om 15.30 uur kunnen openen. Je moet je daarvan bewust blijven, want een mailtje is snel verzonden.”

“Routines maken onze communicatie nog efficiënter. 3 mails om 3 activiteiten te kaderen, betekent 3 keer nadenken. Terwijl 1 mail met de weekplanning slechts 1 denkoefening vraagt. Als die weekplanning bovendien elke vrijdag om 17 uur in je inbox zit, kan je je daar als leraar naar schikken. Ook dat geeft rust.”

Confrontatie

Sofie De Pauw: “Digitale afspraken en routines vergemakkelijken deconnectie, maar ze volstaan niet. Ons digicharter zien we dan ook eerder als opstapje naar het grotere werk: een open feedbackcultuur creëren. We floreren allemaal op verschillende tempo’s. Enkel als we onze verwachtingen durven uitspreken, krijgen we de neuzen in dezelfde richting.”

“Tegen een collega zeggen dat zijn lastminutestijl je ’s avonds stress geeft of dat je meer vaart wil maken bij het organiseren van een pedagogische uitstap, is niet simpel. Zeker niet als die collega het zelf moeilijk heeft of de directeur is. Maar de confrontatie uit de weg gaan – hoe nobel je intentie ook – is niet duurzaam. Je kropt zo misschien wel wat frustratie op. Een echte energievreter.”

Verbinding

Sofie De Pauw: “Om onze feedbackcultuur te voeden zetten we sterk in op verbinding, formeel en informeel. Formele gesprekken voeren – vergaderingen, functioneringsgesprekken – is nodig. Maar de grootste winst zit voor mij in die informele momenten.”

“Daarom organiseert een werkgroep 4 teambuildingsactiviteiten per jaar. Kubben, bowlen, darten, hapjes en drankjes leren ons de mensen achter de collega’s kennen. Dat verlaagt de drempel om verwachtingen uit te spreken, confrontaties aan te gaan en te vertellen wanneer collega’s op hun tandvlees zitten.”

“Een tijd geleden kreeg ik de avond vóór een pedagogische studiedag telefoon van een leraar. We waren bezig met een intensief traject rond begrijpend lezen. Op de planning: een nieuwe focus kiezen voor dat traject. Die leraar gaf aan dat enkele collega’s daarvoor mentale bandbreedte misten. We spraken erover en besloten om het over een compleet andere boeg te gooien: loslaten en samen brunchen. Gras groeit ook niet als je eraan trekt.”

“Dat telefoontje betekende dat ik opnieuw een pedagogische studiedag moest inplannen. Maar het betekende vooral dat collega’s me durven aanspreken. Zonder zelf alle energielekken te moeten opsporen, kan ik ze zo dichten vóór de energiefactuur échte kopzorgen geeft.”

Krachttraining

Sofie De Pauw: “Ook mijn eigen energielekken probeer ik goed te managen. Voor mezelf, én als goede voorbeeld. Loskomen van de school lukt voor mij het best als ik intensief sport. ’s Middags plan ik in mijn agenda vaak een uur krachttraining in. Met een personal trainer, want zonder engagement dreig ik op de zetel te belanden of een huishoudelijk klusje te doen. Terwijl ik een afspraak niet snel skip. Bovendien staat die er met de zweep: mijn gedachten krijgen geen seconde de tijd om af te dwalen in de richting van de school.”

Tine Jellasics