Hoe vertel je kinderen dat een dierbare overleden is?

10 tips

1. Verzwijg het slechte nieuws niet.

Je kan er beter over praten voor dat de leerlingen het zelf ontdekken.

2. Neem de kinderen dicht bij je.

Toon ze ook dat je ze niet alleen laat. Maak er een samen-moment van.

3. Zoek een aanknopingspunt voor kinderen:

“Je weet dat Marcel na school graag ging basketten op het buurtplein”.

4. Wees duidelijk, zorg dat het bericht overkomt:

“Gisteren heeft hij een ongeluk gehad, hij was onmiddellijk dood”. Gebruik geen ingewikkelde zinnen, hou het helder en duidelijk.

5. Je mag gerust je tranen laten zien.

Kinderen mogen zien dat jij het ook moeilijk hebt. Als je er maar voor zorgt dat je jezelf en de situatie onder controle hebt. Toon je eigen gevoelens van boosheid of angst. Kinderen spiegelen zich aan volwassenen. Wat jij doet, is ‘normaal’.

© Thinkstock

6. Antwoord op alle vragen.

Schrik niet van vreemde vragen (“Moet hij nu aarde eten”, “Heeft hij het nu koud?”). Vertel geen leugens. Geef toe dat je niet op alle vragen een antwoord weet. Het is misschien moeilijk om iets als zelfmoord uit te leggen, maar het is nog erger dat over te laten aan de verbeelding van kinderen.

7. Neem tijd om te luisteren naar de gevoelens van je leerling(en). 

Zeg ze dat je bij hen blijft en voor hen zal zorgen. Blijf ook letterlijk in de buurt. Laat ze voelen dat je er voor hen bent.

8. Geef de kinderen de kans om afscheid te nemen. 

Goede vrienden zijn onvervangbaar. Stel je leerlingen vragen en luister naar wat ze nodig hebben. Ze kunnen een tekening maken, een brief schrijven, meegaan naar de begrafenis … Spreek erover, maar forceer niets. Vaak mogen kinderen niet mee naar het stervensbed. Een laatste groet brengen kan nochtans helpen de realiteit te aanvaarden.

9. Houd herinneringen in stand.

Doe niet alles weg wat aan het verdriet herinnert. Een foto in de klas is een gelegenheid om erover te praten. Het is ook een teken dat wie weg is, niet vergeten is. Verdriet kan lang duren en verdwijnt nooit helemaal.

10. Praat in de klas regelmatig over gevoelens.

Wie een sfeer schept waar kinderen terechtkunnen met àl hun gevoelens (blij, bang, boos, kleine verdrietjes), zorgt ervoor dat ze ook groot verdriet makkelijker kunnen verwerken. Praat ook over de dood. Een dode vogel in het park, bloemen die verwelken … Er zijn veel aanleidingen om te tonen dat de dood bij het leven hoort.