Haal als directeur meer uit gesprekken met je teamleden

Pieter Vyncke, directeur Bernarduscollege Oudenaarde: “Functioneringsgesprekken voeren we alleen nog als het bij een collega niet loopt. Maar dat gebeurt zelden. En ik wil ook als het goed gaat tijd nemen voor een gesprek met mijn mensen. Daarom houden we met ieder teamlid ‘groeigesprekken’. De insteek: waar zitten jouw groeimogelijkheden, maar evengoed die van de school? Belangrijk is dat het voor collega’s als een écht en warm gesprek aanvoelt. Daarom vinden ze plaats in een aparte ruimte met comfortabele zetels. Ze zijn dus informeler dan functioneringsgesprekken. We vragen de leraar achteraf wel om een verslag te maken, maar verplichten het niet.”

“We hebben een groot team: 180 personeelsleden. Iedereen komt om de 3 jaar op groeigesprek. Zelf begeleid ik – los van hun aanvangsbegeleiding – de starters, het ondersteunend personeel, de mentoren, de graad-, zorg- en interculturaliseringscoördinatoren. Leraren die al langer aan boord zijn, gaan in gesprek met hun graaddirecteur. We dromen ervan iedereen jaarlijks een groeigesprek te geven, maar voorlopig is dat onhaalbaar. Het is gelukkig niet de enige kans tot gesprek. We hebben een opendeurpolitiek, ik eet geregeld in de lerarenkamer en sta open voor een babbel. Maar tijdens groeigesprekken gaan we expliciet verdiepen en verbreden, en laten we de dagelijkse beslommeringen even los.”

Bart Jonckers: “Ik combineer resultaten uit data en bevragingen met subtiele signalen die ik zelf opmerk tijdens mijn wekelijkse flitsbezoeken of geluiden die we opvangen via ouders, leerlingen en collega’s. Ter voorbereiding van een feedbackgesprek kom ik aangekondigd op klasbezoek. Leraren kiezen de concrete invulling: ik draai een lesuur mee als co-teacher, doe een documentenstudie of betrokkenheidsscan. En ik praat vooraf met 5 leerlingen: een enorm rijke infobron. Niet zelden zijn leraren geëmotioneerd als ze horen hoe de kinderen hen ervaren. En de leraar vult zelf ook een voorbereiding in. Daarvoor hebben we op school enkele sjablonen beschikbaar.” 

Bart Jonckers: “Dat is maatwerk. Focussen op wat nog niet goed loopt, is een menselijke reflex. Maar waarom scherpen we niet vaker een interesse of sterkte aan? Beide drijfveren kunnen de basis zijn voor een ontwikkeldoel. Hoe je dat doel concreet invult? Die autonomie leg ik bij de leraar: een webinar volgen, een boek lezen … We spreken af: over 3 maanden zien we elkaar en voeren we opnieuw een onderwijskundig gesprek.”  

“Kleinere doelen noteer ik in mijn agenda. Een leraar die wil werken aan getalbegrip, spreek ik enkele weken later opnieuw aan. Of ik verbind collega’s met elkaar. Een starter met een leraar met 10 jaar ervaring, bijvoorbeeld. Ik vraag hen dan om 3 keer bij elkaar op lesbezoek te gaan. Wat ze meenemen, sturen ze me in een (spraak)bericht of video. Laagdrempelig en informeel, maar wel heel leerrijk.” 

Bart Jonckers: “Alleen als ik niet te veel welzijns- of feedbackgesprekken op dezelfde dag plan, kan ik mijn leraren de aandacht geven die ze verdienen. Ook voor mezelf werkt dat beter. Verder heeft het privéleven van leraren soms impact op hun lesgeven. Maar als directeur ben je geen hulpverlener. Bots ik daar op mijn grenzen, dan zoeken we samen naar gepaste ondersteuning. Wat ik ook opmerk: in de waan van de dag ben je soms vooral met praktische zaken bezig. Een moeilijk evenwicht om zelfs dan dicht bij je leraren te blijven.” 

Pieter Vyncke: “We willen als directeur soms eerst een volledig masterplan uitwerken voor we in actie schieten. Maar door gewoon te starten, leer je het meest. Kader de verwachtingen wel duidelijk naar je team: uit de groeigesprekken leren we allebei. Niet alleen jij wordt er sterker van, ook het beleidsteam en de school.”

“Een andere tip: probeer je voldoende te verplaatsen in je leraren en hun context. Zo plan ik liever geen klasbezoeken in tijdens de laatste les van een semester. Of als de leraar amper aan het woord komt omdat de leerlingen debatteren. Dat vond ik zelf als leraar niet aangenaam, dus toets ik het lesonderwerp en de timing vooraf steeds even af.”