Taal op school

Hoe je een krachtige leeromgeving voor taal schept, of concrete tips om je leesbeleid te versterken: experts en scholen delen hun ideeën.

Leraar Wouter Braet gebruikt AI in de les Nederlands en bij schrijftaken

Zo doen zij het

Taalontwikkeling slim stimuleren met AI

Leerlingen die schrijftaken klakkeloos doorspelen aan ChatGPT? Taalleraar Wouter leert zijn klas AI-tools kritisch in te zetten bij het schrijven.

samengestelde afbeelding met icoontjes '5 fases van een slimme luisteropdracht'

Specialist

“Luisteren moet je leren”: 5 fases van een slimme luisteropdracht

Luistervaardigheid wordt vooral getest, amper geoefend. Experten Siel en Kris tonen je de 5 fases van een sterke luisteropdracht.

Tips

Zo maak je van interactief voorlezen een succes: 8 tips

Interactief voorlezen is een belangrijke eerste stap naar begrijpend lezen. Hoe je dat doet? 8 tips van experten Jona en Iris.

Onderzoeker Helena Taelman over gesproken taal bij kleuters

Specialist

Sterke taal bij kleuters: da’s (af)gesproken!

Hoe vlot kleuters van 4 à 5 jaar spreken, voorspelt hun taalniveau later. Maar hoe zet je verhalen, interactie en preteaching effectief in?

Kinderen en ouders schrijven aan het langste verhaal

Video

Leerlingen en ouders schrijven samen ‘het langste verhaal’

Aan de schoolpoort verwelkomt het oudercomité leerlingen en ouders met een pen en een lange rol papier. Iedereen mag een zin toevoegen aan ‘het langste verhaal’. “Nog voor ze de school binnenwandelen, hebben we ze al uitgedaagd met taal.”

Verhaal

“Voor sommige leerlingen is de school hun enige veilige thuis”

Als directeur in Molenbeek ziet Lien De Neve de kansen tussen de hindernissen door. "Wij focussen op wat onze leerlingen al kunnen en zien de mogelijkheden die ze in zich dragen.”

Schooltips

Dalend leesniveau? Scan je aanpak op 4 vlakken

Dalend leesniveau, weinig leesmotivatie: breng je leesonderwijs in kaart met de Leesscan. En vind massa's inspiratie om het tij te keren.

Zo doen zij het

Sterke taalaanpak bij kleuters? “Minder boeken, maar grondiger”

Een sterke taalaanpak, structuur en een nauwe samenwerking met het lager. Daar gaat directeur Tine elke dag voor in haar kleuterschool.

Kinderen lezen boeken bij een boekenkast

Schooltips

Waarom lezen ook om cijfertjes draait: leg je leesbeleid op de rooster

Hoe weet je of je inspanningen voor lezen effect hebben? Leescoach Hilde: "Monitoring is de sluitsteen van elk sterk leesbeleid”.

Klik & Print

Wuif je leerlingen uit met een persoonlijke vakantiekaart

Je leerlingen een prettige vakantie wensen? Wuif ze uit met deze vakantiekaart. Zo geef je elke leerling vakantieprikkels cadeau, op maat van ieders interesses, sterktes en groeipunten.

Zo doen zij het

Effectief schrijfonderwijs: “Schrijven is omhoog durven kijken”

Hoe maak je van elke schrijftaak een succes? Tips voor effectief schrijfonderwijs: Marit durft ook in haar OKAN-klas de lat hoog leggen.

Juf Karima geeft leerling individueel wat extra duiding

Video

Zo werkt juf Karima in het lager aan een rijke taalomgeving

In het eerste leerjaar van Juf Karima spreekt geen enkele leerling thuis Nederlands. Daarom zet ze in op een rijke taalomgeving.

Mening

“Hoog tijd dat we talenonderwijs meer waarderen”

De interesse en aandacht voor talenonderwijs daalt. Het Vlaams Talenplatform luidt de alarmbel én heeft een plan om die trend te counteren.

Zo doen zij het

Zo laat je je talenbeleid stap voor stap groeien

Hoe doe je een talenbeleid op school groeien en zorg je voor meer taalleerkansen?

Zo doen zij het

“Lezen in het secundair? Op de carrousel lukt het!”

Met een leescarrousel en onaangekondigde leeskwartiertjes krijgen leraren Daan en Marieke elke leerling aan het lezen, mét de glimlach.

Kinderen lezen in boekje Koala taalscreening

Zo doen zij het

Na de KOALA: hoe geef je kleuters extra taalstimulering?

Een sterke talige start voor elke kleuter? Tips van kleuterjuf Astrid en directeur Saskia. En na de Koala taalscreening: ontdek de 6 bouwstenen.

Specialist

Haal meer uit de KOALA-taalscreening

Wat leren we uit 3 jaar KOALA? Kris Van den Branden: "De taalscreening werkt. Maar het echte werk begint pas daarna."

Specialist

“Talenbeleid raakt te weinig op de klasvloer”

Helpt een talenbeleid op school de taalvaardigheid van je leerlingen vooruit? "Het effect is beperkt", stelt Marieke Vanbuel (KULeuven) vast. De sleutel? “Meer kennisdelen, elke leraar mee in bad én resultaten meten.”

Juf Femke zorgt voor een krachtige taalomgeving

Tips

Zo wordt je diverse klas een krachtige taalleeromgeving

Hoe creëert juf Femke een krachtige taalleeromgeving in haar superdiverse klas? Taalexpert Carolien Frijns gaat bij haar op bezoek en ziet hoe kwaliteitsvolle interacties en warme relaties leiden tot meer taal leren.

Specialist

Zo spoor je een taalontwikkelingsstoornis bij meertalige leerlingen tijdig op

Kromme zinnen, beperkte woordenschat of moeite met instructies. Hebben jouw meertalige leerlingen tussen 4 en 10 er last van? Screen ze op een taalontwikkelingsstoornis.

Specialist Brecht Peleman ziet in routines zitten net veel leerkansen.

Tips

Wachten in de kleuterklas: maak van routines leerkansen

Jonge kleuters zijn een kwart van de schooldag aan het wachten, blijkt uit onderzoek van UGent. “In routines zitten net leerkansen”, zegt Brecht Peleman.

Juf komt iets kopen in (nep)winkel van haar leerlingen

Zo doen zij het

Taalontwikkelend lesgeven: “Open de poort naar taal in alle vakken”

Hoe bied je kwaliteitsvol onderwijs als meer dan de helft van je leerlingen geen Nederlands spreekt thuis? 2 scholen illustreren hoe taalontwikkelend lesgeven de taalontwikkeling van leerlingen stimuleert zonder de lat te laten zakken.

Taalstimulerende activiteiten: mama in de klas

Zo doen zij het

Taalstimulerende activiteiten voor kleuters én ouders

Basisschool Klavertje Vier en Centrum voor Basiseducatie Brusselleer organiseren wekelijks taalstimulerende activiteiten voor kleuters én hun ouders.

Zo doen zij het

Top in Vlaanderen voor begrijpend lezen … zonder methode

Basisschool De Tuimelaar uit Schoten doet het - tegen de trend in - erg goed voor begrijpend lezen. Hoe pakken zij het aan? “Zonder methode”, zegt directeur Elke Van der Auwera.

Illustraties letters woord uit oren trekken - Leesproblemen

Specialist

Zo voorkom je leesproblemen al in de kleuterklas

Leesproblemen kan je in de kleuterklas al herkennen en grotendeels opvangen. Ken jij deze 10 risicosignalen al?

Duiding

Geen 10 voor taal meer in basisonderwijs. Hoe komt dat nu echt?

87 procent voor lezen, 82 procent voor luisteren. Ziedaar de scores van de peilingstoets Nederlands voor leerlingen zesde jaar basis. Best goed, maar wel een duidelijke daling. Lerarenopleider Nederlands Tom Venstermans probeert die te verklaren.

Poster met gedicht van Daniel Billiet naar aanleiding van de Dag van de Poëzie

Klik & Print

Hang je school vol poëzie

De trap, de speelplaats, zelfs het toilet: hang je school vol poëzie. Gedichten met een knipoog, eentje voor elke plek op school. Klik & print!

portret Sigrid Van Liedekerke, docent Frans aan de lerarenopleiding HoGent

Duiding

“Leraren moeten meer Frans spreken tijdens de Franse les”

Minder dan de helft van de leerlingen behaalt op het einde van de basisschool de eindtermen Frans voor lezen. Voor luisteren slagen bijna 7 leerlingen op de 10. Sigrid Van Liedekerke, docent Frans aan de lerarenopleiding HoGent, zoekt verklaringen voor die lage cijfers: “Ik zie nog steeds heel veel leerlingen schrijven in een invulboekje. Terwijl leraren moeten inzetten op actieve vaardigheden, zoals spreken, begrijpend lezen en luisteren.”

Zo doen zij het

Hoe werk je aan rijke taal in de kleuterklas?

Ontdek de 3 elementen van een krachtig taalklimaat in de kleuterklas. Rijke taal vergroot de kansen van kwetsbare kinderen.

Specialist

‘Echte’ gesprekken helpen anderstalige kleuters

Welk soort gesprekken voer je het best om anderstalige kleuters zo goed mogelijk te helpen Nederlands leren? Dat onderzocht Carolien Frijns (KU Leuven) in haar doctoraat. ”Kleuters boeken meer vooruitgang met echte, authentieke gesprekken in de klas dan met ‘schoolse’ gesprekken”, stelt ze vast.

Lieve Van Severen, docent lerarenopleiding Kleuteronderwijs, Odisee

Tips

Hoe maak je kleuters klankbewust? 5 tips

Klankbewustzijn ontwikkelen bij jonge kleuters kan latere leesachterstand voorkomen. Lieve Van Severen (Odisee) deelt 5 effectieve tips

Doe het zelf

Pictogrammen voor school en ouders

Pictogrammen maken je boodschap extra duidelijk. Handig in de klas, maar ook voor communicatie met ouders. Download een set van 25 pictogrammen. Print een meertalig woordenboekje voor ouders en eentje voor leraren.

Klasse gaat bewust om met jouw gegevens

Taal op school

Klasse.be is een officiële website van de Vlaamse overheid