Bewegen tijdens de les? Het kan zó.

Het zitgedrag van je leerlingen doorbreken verhoogt niet alleen hun concentratie, het bevordert ook hun leervermogen. 5 leraren vertellen hoe ze hun leerlingen frisser, productiever en creatiever krijgen dankzij de beweegkansen tijdens de les.

Minder gepruts aan de statafel

Sofie (leraar tweede leerjaar, Bollekensschool Gent): “Onze school heeft 7 verstelbare statafels, verspreid over verschillende klassen. De hoogte van de statafel stellen we af op de grootte van het kind. Maandag en donderdag zijn ‘moet-dagen’. In een doorschuifsysteem werken alle leerlingen dan gedurende 20 minuten aan de statafel. De andere dagen kiezen de kinderen zelf of ze zitten of staan. Maar de statafels zijn altijd bezet. Kinderen doorbreken graag hun zitgedrag en genieten van de afwisseling.

Zowel aan de sta- als de zittafels werken de leerlingen aan dezelfde opdracht. Maar ik merk dat ze hun aandacht langer bij de les houden als ze rechtstaan. Als ze zitten, zijn ze veel sneller afgeleid, of gaan ze prutsen zonder dat ze het beseffen. Elk kind heeft er dus baat bij, maar zeker de kinderen bij wie de poep wel eens durft te ‘kriebelen’. Helaas is de prijs een struikelblok: een statafel kost al snel 300 euro.”

Sporten en ondertussen Engels leren

Maaike (leraar Engels, GO! Atheneum Boom): “Sport, spel en competitie gaan perfect samen met een spreek- of herhalingsles. Daarvoor trekken we naar de turnzaal of naar buiten. Vooral op vrijdagmiddag, want dan barsten mijn leerlingen van energie. Vocabulary jogging, Memory race, Twister in het Engels zijn ideale spelletjes die nauwelijks nog uitleg nodig hebben.

Tijdens zo’n spel durven de leerlingen meer vrijuit spreken. En zelfs ik merk dat ik meer spreekdurf heb dan in de klas. Na een heftige bewegingsopdracht luisteren ze ook aandachtiger. Bovendien toont onderzoek aan dat je sneller informatie in je hersenen opslaat als je beweegt. Toegegeven, ik heb ervaring uit mijn vroegere sportkampen, maar Memory of Twister kan elke leraar toch toepassen in zijn les?”

Oefeningen in het echt ervaren

Ella (leraar tweede leerjaar, Buitenschool De Bergop Tiegem): “Op de speelplaats schilderden we een 100-veld. Kleuters oefenen er de vormen en leren er ‘links’ en ‘rechts’ bepalen. Het lager berekent er tafels, oppervlaktes en breuken mee. Maar je kan er ook nieuwe woordenschat mee aanleren: woorden met een ‘ou’ leg je op een even vak, woorden met een ‘au’ op een oneven vak.

De kinderen beleven de oefening in het echt. Daardoor blijft de leerstof langer bij. Even in de frisse lucht zijn, is een extra voordeel. Na een halfuur aan het 100-veld keren we terug naar de klas. Aangezien wij regelmatig naar buiten gaan, verloopt de overgang vlot. De leerlingen beginnen automatisch in stilte te werken.”

Op de stapband wiskundeoefeningen oplossen

Nico (leraar wiskunde, Sint-Godelieve instituut Lennik): “In onze school zijn er 4 klassen met telkens 2 stapbanden. In het begin was het een uitdaging voor de leerlingen om tegelijkertijd te stappen en te schrijven, maar na enkele lessen went dat. Intussen combineren ze gemakkelijk de 2 bewegingen. De leerlingen kiezen zelf of ze de volledige les van 50 minuten op de stapband volgen.”

“De stapband is ideaal om langdurig zitgedrag te doorbreken. Want de leerlingen krijgen nauwelijks de kans om suf te worden. Integendeel, hun concentratie verhoogt. Daarom zijn ze ‘s namiddags ook enthousiaster voor de stapband. De toestellen kregen we cadeau van een fitnesscentrum uit de buurt. En voor onze school is het de trigger om na te denken over hoe we het zitgedrag van onze leerlingen verder kunnen doorbreken.”

Een betere focus dankzij bewegingstussendoortjes

Wendy (leraar eerste leerjaar, basisschool Klaverdries Drongen): “Leerlingen hebben het steeds moeilijker met lang zitgedrag, dus experimenteer ik met actieve leervormen. Liever dat, dan voortdurend stilte te moeten vragen. Ik organiseer bewegingstussendoortjes, zoals filmpjes met bewegingsoefeningen, een spelling-estafette of een loopquiz. Maar beweging verwerk ik ook subtiel door leerlingen tijdens het hoekenwerk rechtstaand te laten werken of vaak door te schuiven.

Hoe meer bewegingstussendoortjes, hoe meer leerwinst. De favorieten van mijn klas? Leren automatiseren met propjes papier. Leerlingen noteren rekensommen op blaadjes die ze vervolgens als propjes in de ruimte verspreiden. Elke leerling moet op een nieuw blad 10 rekensommen overschrijven van 10 propjes én oplossen. En op maandagochtend organiseer ik de praatronde buiten, onder de spelvorm ‘overlopertje’: wie mijn vragen met ‘ja’ beantwoordt, loopt over en vertelt er kort iets over.”

Nog meer bewegingstussendoortjes ontdekken? Op het leermiddelennetwerk Klascement delen leraren de bewegingstussendoortjes waar ze succes mee boeken.

Cherline De Maeght