Klasse
Klastips

Wereldburgerschap en cultuur

Een school is geen eiland, maar is diep ingebed in de samenleving. Hoe maak je leerlingen bewust van hun culturele context en de waarde ervan? En hoe help je hen om hun rol op te nemen in de maatschappij en bij te dragen aan de wereld?

Leraar Sigrid, Annika en Roos vertellen over hun Erasmus+

Verhaal

Out of the box: als dko op Erasmus+

Met een bende 11- en 12-jarigen naar Noorwegen? KA! Kunstacademie Eeklo deed het met Erasmus+. Hun ervaringen?

Verhaal

“Vrouwenbesnijdenis? Toch niet op onze school?”

Meer dan 12.000 meisjes in België lopen het risico op vrouwelijke genitale verminking. Ver van mijn bed? Tot het een realiteit wordt in je school.

Sam Mampaey, educatief medewerker Demoklap bij Atlas vzw

Video

Als de bom ontploft: reageren op uitdagende uitspraken in je klas

“Wanneer een leerling onverwacht een heftige uitspraak doet, kan die landen als een bom. Weet jij hoe je gepast reageert?

Actueel

Verkiezingen 2024: wat willen Vlaamse partijen met onderwijs?

Met welke plannen voor onderwijs trekken de Vlaamse politieke partijen op 9 juni naar de verkiezingen? Klasse stelde ze 5 vragen. Klik en lees.

Specialist

“Zonder leraren geen democratie”

Waarom leraren van levensbelang zijn voor onze democratie en waarom in de klas geen enkel onderwerp taboe mag zijn: politicoloog Carl Devos.

Specialist

“Als school mag je zoekend zijn in LGBTQI+”

LGBTQI+ op school. Hoe zorg je ervoor dat dit geen dode letters zijn op je school? Kliq-experten Kaj Poelman en Els Verbeelen geven inzichten en tips voor de praktijk.

Illustratie vrouwelijke leraar die stop zegt

Gesprekstips

Hoe je als omstaander reageert op racisme of discriminatie

Als omstaander reageren op racisme en discriminatie van leerlingen en collega's is niet makkelijk. Hoe je toch vlot, veilig en effectief in actie komt als leraar en collega.

Specialist

Verkiezingen 2024: “Burgerzin start met een open schoolklimaat”

Je leerlingen democratisch vormen? Hen ‘stemklaar’ maken? Expert Maarten Van Alstein: “Start met een open en veilig klimaat.”

Zo doen zij het

Van praktijkleraar tot beleid: samen polarisatie tegengaan

Luisteren, samenwerken en samenleven: Atlas College Genk toont hoe de praktijkles en het beleid samen aan democratie bouwen. Expert Maarten Van Alstein geeft feedback.

kinderen en juf spelen met plastic voeding in de klas

Specialist

Negatief lichaamsbeeld begint al in de kleuterklas

Een negatief lichaamsbeeld: de basis wordt al gelegd in de kleuterklas. Wat je als kleuterleraar zegt - of net niet - heeft een grote impact.

Leraar Stefanie Van Brussel geeft les aardrijkskunde en geschiedenis in de klas

Zo doen zij het

Beladen thema’s? Kom tot meer nuance in een open klasklimaat

Beladen thema's bespreken met een divers publiek? Leraar Stefanie bouwt aan een open en veilig klasklimaat met empathie en zelfreflectie.

Zo doen zij het

Bouwen aan een divers-sensitief beleid: werk voor elke school

Sint-Angela Tildonk bouwt aan een divers-sensitief beleid via gesprek en participatie. Toekomstgericht en democratisch.

Hermelinde Hooft, Projectcoördinator verkiezingen bij De Ambrassade

Tips

Hoe praat je met je leerlingen over de verkiezingen?

Maar liefst 860.000 jongeren stemmen voor het eerst in 2024. De leraar is een sleutelfiguur om de politiek beter te begrijpen, vertelden ze zelf aan de Ambrassade.

Zo doen zij het

Leraar secundair en dko, samen voor de klas via Kunstkuur

Via Kunstkuur staan leraar Nederlands Charlotte en dko-leraar Annik 3 jaar samen voor de klas. Hoe verrijken ze de leerlingen én elkaar?

Leerlingen doen wetenschappelijk onderzoek op takken van bomen

Zo doen zij het

Extra motivatie voor STEM‑leerlingen? Neem deel aan burgerwetenschap

Een zinvol onderzoeksproject voor je STEM-lessen? Denk eens aan burgerwetenschap. 3 leraren over hun ervaringen.

Specialist

De Canon van Vlaanderen in de klas? 7 vragen en antwoorden

De Canon van Vlaanderen lokt kritische blikken, ook van leraren. Wat kan je ermee in je les? 7 vragen aan samensteller Emmanuel Gerard.

Samir Asghir, leraar in een gesloten instelling

Verhaal

Van een gesloten instelling naar een open toekomst

Zijn leerlingen ut de gesloten instelling motiveren, dat doet leraar Samir door de combi van een warme band en sterke lessen lassen. Daar horen vanaf nu certificaten bij.

leraar voert een klasgesprek met leerlingen

Gesprekstips

Hoe praat je in de klas over oorlog?

Met je leerlingen praten over oorlog, geweld, bommen en doden ? Expert Caroline Dejonghe deelt tips voor gesprekken over oorlog.

Jonas Jossels begeleidt een leerling die vuilnis uit de schoolvijver schept

Zo doen zij het

5 manieren om je leerlingen warm te maken voor klimaat

Samen met je leerlingen bouwen aan een klimaatvriendelijke school? Zo lukt dat met biodiverse zones, plantaardige maaltijden en energiescans.

Zo doen zij het

Lessen trekken uit afval en moestuinen

Insecten determineren, afval in een grafiekje gieten, de klimaatverandering tracken ... Een groene speelplaats is een schat aan lesmateriaal.

Leraar Jan Verbeeck met een gitaar voor de klas

Zo doen zij het

In de klas bij muziekleraar Jan: “Vals zingen mag. Als je het maar meent”

De leerlingen van Jan verkennen de blues en spelen meteen zelf muziek. “Leerlingen in een flow brengen, niets klinkt zo zoet in mijn oren.”

Leerlingen krijgen informatie over menstruatie

Zo doen zij het

Menstruatiearmoede op school: zo pak je het aan

1 op de 8 meisjes ontbreekt soms middelen voor menstruatieproducten. GO! Atheneum Veurne doorbreekt het taboe en voorziet gratis maandverbanden en tampons in de schooltoiletten.

Bio-ingenieur Noah Fuhrmann over klimaateducatie

Help elkaar

“In een STEM-project maak je van klimaat een tastbaar verhaal”

Bio-ingenieur Noah Fuhrmann won de Klasse scriptieprijs met een STEM-project over verdroging van de bodem. "Les geven over klimaat heeft impact"

Peter Marnef tijdens een les kunst in de klas

Specialist

Kunst in de klas: wat leren we ervan?

Kunstonderwijs heeft een matig positieve impact op reken- en taalprestaties. "Maar de waarde gaat veel verder", stelt expert Lode Vermeersch.

Zo doen zij het

“De fiets ga je sowieso op in onze school”

Leraren Wout en Bram zijn trekkers van het fietsbeleid op hun school en overtuigen leerlingen én leraren om te kiezen voor de fiets.

Energie besparen: Sofie Punnewaert en Tanja Van den Driessche

Zo doen zij het

Energie besparen in stapjes maakt het betaalbaar voor je school

Groene renovaties op school, onbetaalbaar? Basisschool Sint-Catharinacollege realiseert ze met een rollend energiefonds: wat je bespaart, herinvesteer je.

Met je Lerarenkaart

Op klasuitstap naar Kazerne Dossin in Mechelen

Zesde- en zevendejaars tso en bso staan stil bij hun rol in de verdediging van mensenrechten in Kazerne Dossin.

toekomstdenken leerlingen oorlog klimaat corona

Actueel

Waarom toekomstdenken met je leerlingen net nu belangrijk is

Door samen verschillende toekomstbeelden te verkennen in je klas, bied je leerlingen perspectief en help je hen gefundeerde keuzes maken.

Klas op bezoek in KOERS. Museum van de Wielersport

Met je Lerarenkaart

Op klasbezoek in KOERS. Museum van de Wielersport in Roeselare

Leerlingen van de lagere school fietsen door de wielergeschiedenis in KOERS. Museum van de Wielersport.

Leerling giet schooltuin met opgevangen regenwater

Zo doen zij het

Hoe verklein je de watervoetafdruk van je school?

Water uitsparen op school? 5 waterwijze scholen vertellen je hun acties en argumenten.

Actueel

Hoe praat je in de klas over de oorlog in Oekraïne?

Expert Caroline Dejonghe geeft tips over hoe leraren de oorlog in Oekraïne bespreekbaar kunnen maken in de klas.

Gesprekstips

Zo reageer je op extreme uitspraken in de klas

Elke leraar maakt wel eens een situatie mee waarbij een leerling de grenzen aan de vrijheid van meningsuiting opzoekt. Hoe reageer jij op extreme uitspraken in de klas?

Illustratie van jongen die de oren afdekt terwijl hij praat

Gesprekstips

Zo leer jij je leerlingen constructief van mening verschillen

Je klas is dé plek om over moeilijke thema's van mening te leren verschillen. "Ga in 'vredestijd' al in dialoog", zegt Maarten Van Alstein.

Video

De mening van élke leerling horen? Probeer het ‘gesprek op voeten’

Hoor jij tijdens klasgesprekken altijd dezelfde leerlingen? Da’s heel normaal: jongeren voelen een grote druk om ‘erbij te horen’. Wie een afwijkende mening heeft, houdt die liever voor zich. Met het ‘gesprek op voeten’ krijg je die tegenstem wél naar boven.

Met je Lerarenkaart

Op klasbezoek in het AfricaMuseum

Een klasuitstap naar het AfricaMuseum in Tervuren is een beetje reizen. Juf Leen en haar kleuters tonen wat jij er met je klas kan beleven.

Illustratie van leerlingen die door een deur gaan en allemaal hetzelfde worden

Tips

Meervoudige identiteit: help leerlingen het zelf uitzoeken

In een superdiverse maatschappij zoeken leerlingen hun plek. Jij kan hen helpen een positieve meervoudige identiteit te ontwikkelen.

Specialist

“Diversiteit gaat niet over de ‘speciallekes’”

Denk jij bij 'diversiteit' aan leerlingen met een migratieachtergrond of een beperking? "Word je bewust van je eigen referentiekader."

Duiding

Wat als de thuisidentiteit van een leerling botst met de school?

Rachid verkoopt geen wafels ten voordele van de GWP. ‘Het zal wel met zijn religie te maken hebben’ Maar is dat wel zo?

Met je Lerarenkaart

Met je klas naar het MAS in Antwerpen

In het Museum Aan de Stroom (MAS) leidt een gids jou en je klas spelenderwijs langs de expo 'Betoverende Dieren' tot in het kunstatelier.

Beeld uit de video over polarisering met Emilie Le Roy

Duiding

Hoe een meningsverschil kan uitgroeien tot een gepolariseerd conflict

Polarisering komt vroeg of laat je klas binnen. Van mening verschillen is op zich geen probleem. Maar wanneer is een discussie onschuldig, en wanneer is er meer aan de hand? En waarom escaleert het ene conflict wel en het andere niet? Expert polarisering en radicalisering Emilie Le Roi (Departement…

Met je Lerarenkaart

Op tocht met je klas door Verbeke Foundation in Kemzeke

Ga je op klasuitstap naar Verbeke Foundation, hou je dan klaar voor een inspirerende tocht door het museum en de tuin van deze kunstensite.

leerlingen fluisteren in het oor van 'Cosmogolem'

Met je Lerarenkaart

Op ontdekking met je klas naar LABIOMISTA in Genk

Wandel met je klas door openluchtexpo Labiomista in Genk langs de dieren en kunstwerken van Koen Vanmechelen en leer over diversiteit.

Specialist

“Klassen zijn dé plek om kritisch denken te stimuleren”

Sociale media doen leerlingen twijfelen over het corona-vaccin. Tim Verheyden: “Een klas is dé plek voor discussie en kritisch denken."

lerarenopleider Eva Dierickx en werkplekbegeleider in de lerarenopleiding Joyce Loir

Gesprekstips

Racistische uitspraken bij kinderen: hoe reageer je?

Ook jonge kinderen doen racistische uitspraken. “Al zijn die vaak niet kwetsend bedoeld, laat ze niet passeren”, zeggen Eva Dierickx en Joyce Loir. Hoe reageer je het best? 5 inzichten en tips voor kleuter- en lager onderwijs.

Zo doen zij het

“Klimaat moet een positief verhaal worden, ook op school”

Leraar aardrijkskunde Koen Meirlaen informeert zijn leerlingen en collega's over klimaat, samen bedenken ze haalbare acties op school.

Tips

Wat leer jij je leerlingen over gokverslaving?

1 op de 5 leerlingen (14-18 jaar) gokte al eens voor geld. Hoe weet je of je leerlingen gokken? En hoe maak je het thema bespreekbaar?

Professor Ferre Laevers, directeur van het Centrum voor Ervaringsgericht Onderwijs (CEGO) van de KULeuven doet al sinds de jaren 70 onderzoek naar ondernemingszin bij leerlingen.

Specialist

Eindtermen ondernemingszin halen? “Voorkauwen verboden”

Sinds 1 september 2019 zijn er in de eerste graad secundair eindtermen ondernemingszin. Hoe maak je leerlingen ondernemend? Prof. Laevers geeft duiding.

Video

Racisme op school: zie jij meer dan het topje van de ijsberg?

Racisme leidt tot een negatief zelfbeeld en mindere onderwijsprestaties. “Ook ‘complimenten’ kunnen diepe wonden slaan”, zegt expert Naima Charkaoui. Daarom pleit ze voor racismewijsheid op school.

Tieners spelen met waterbaan in Hidrodoe

Met je Lerarenkaart

Op bezoek in watermuseum Hidrodoe

Juf Phedra testte met haar tweede leerjaar Hidrodoe uit. Een museum in het teken van water, met 120 doe-activiteiten op maat van 4 tot 16-jarigen.

Ruben Mersch geeft tips voor een debat in de klas

Gesprekstips

Debat in de klas? Tips van Ruben Mersch

Bang dat een debat in de klas ontaardt in conflict? Filosoof Ruben Mersch toont hoe jij je leerlingen constructief van mening laat verschillen.

Leerlingen van het avAnt Provinciaal Onderwijs

Zo doen zij het

Hoe smeed je verbinding in een superdiverse school?

avAnt Antwerpen verbindt leerlingen van wie de overtuigingen soms ver uiteen liggen. Het vertrekpunt: de verplichte 6 uur interlevensbeschouwelijke competenties.

leerlingen van het Lucernacollege in Merksem met hun mini-onderneming

Zo doen zij het

Mini-onderneming: “Zeepjes verkopen werkt niet meer”

‘A plastic free school’ is mini-onderneming 2.0. De meisjes uit 6 Handel zijn plastic experts, maken producten van afval en sensibiliseren schoolgenoten.

Poster met gedicht van Daniel Billiet naar aanleiding van de Dag van de Poëzie

Klik & Print

Hang je school vol poëzie

De trap, de speelplaats, zelfs het toilet: hang je school vol poëzie. Gedichten met een knipoog, eentje voor elke plek op school. Klik & print!

leerlingen betogen voor het klimaat in Brussel

Specialist

Klimaat: kom als school in actie

"Geef het klimaat een grotere plaats in de eindtermen," zegt lerarenopleider Pieter Boussemaere, "dan maak je leerlingen echt klimaatambassadeurs." 10 klimaatacties voor scholen.

Met je Lerarenkaart

Op klasuitstap naar het Zwin Natuur Park in Knokke-Heist

Juf Evelien bezoekt het Zwin in Knokke-Heist met haar vierde leerjaar. Een redacteur van de Lerarenkaart volgde hun klasuitstap. Milieu-educatie en strandjutten gaan hand in hand.

Schooltips

Duurzame voeding verbetert leerprestaties én de wereld

Met duurzame voeding werk je aan wereldburgerschap, ouderbetrokkenheid én een brede school. En je leerlingen presteren nog beter ook! Hoe begin je eraan?

Specialist

“Leraar, laat je leerlingen minder stilzitten”

6 tot 9 uur! Zolang zitten je leerlingen gemiddeld stil per dag. Zitgedrag wordt al snel gewoontegedrag. Femke De Meester van Vlaams Instituut Gezond Leven geeft raad.

leerlingen tijdens bewegingstussendoortjes

Zo doen zij het

Bewegen tijdens de les? Het kan zó.

5 leraren vertellen hoe ze hun leerlingen frisser, productiever en creatiever krijgen in de les door hun zitgedrag te doorbreken.

Zo doen zij het

Wij-zij-denken op school: wat doet de directeur?

Karin Heremans is al jaren evenwichtskunstenaar in het wij-zij-denken. Wanneer een boze ouder vertelt dat hij met haar in oorlog is of een conflict tussen leerlingen dreigt te polariseren, gaat ze niet in de tegenaanval. Wat is haar strategie?

onderzoekers Ellen Claes en Dorien Sampermans (KULeuven)

Duiding

“Democratie moet je ervaren op school”

Vlaamse 14-jarigen scoren steeds beter voor burgerschapszin en politieke kennis. Maar ze zijn daarom nog geen actieve burgers. Dat blijkt uit onderzoek.

Zo doen zij het

Wereldburgerschap begint in de kleuterklas

“Oorlog en vrede? Dat is ruziemaken en het bijleggen”, leert juf Sylvie haar kleuters. Met wereldburgerschap begin je het best zo vroeg mogelijk.

Specialist

Wereldburgerschapseducatie: meer dan Dikketruiendag

“Democratie, diversiteit, duurzaamheid, dat zijn thema’s waar je leerlingen elke dag in de klas mee geconfronteerd worden”, zegt Jan Verschueren van Kleur Bekennen. “De omstandigheden zijn dus ideaal om op school te werken aan wereldburgerschapseducatie.” Maar wat is dat nu precies? Hoe pak je het aan? En past ook…

Bieze Van Wassenhove over wereldburgerschapseducatie

Tips

Wereldburgerschap in je klas: durf van mening te verschillen

Fair trade is voor groene jongens! Vluchtelingen zijn er hier al genoeg! Bij thema’s rond wereldburgerschapseducatie (WBE) bots je soms op weerstanden van leerlingen. Hoe ga je daarmee om?

wereldburgerschapseducatie: leerlingen maken douane op de speelplaats

Zo doen zij het

Wereldburgerschap: het hoeven niet altijd grote acties te zijn

Het Wereldteam van Humaniora Kindsheid Jesu in Hasselt zet zich in voor een betere samenleving. Nu en in de toekomst, hier en elders op de planeet.

Mag dat?

Drinken en plassen verbieden tijdens de les?

Of een kind al dan niet mag drinken en plassen tijdens de les hangt af van de leraar of het schoolreglement. Maar het gezond verstand primeert als het om gezondheid gaat.

Klik & Print

EHBO-poster: zo help je bij ongevallen

1 beeld toont 7 situaties waarbij je het hoofd het best koel houdt. Echte EHBO in heldere taal en met duidelijke instructies.

Directeur Stef Colens en twee leerlingen in de daktuin

Zo doen zij het

Eigen kweek: moestuin op het dak van de school

Directeur Stef Colens heeft een moestuin op het dak van zijn school. En dat in hartje Schaarbeek. Met de oogst serveren de koks elke dag vegetarische maaltijden voor de 160 ‘warme eters’. Bovendien krijgt Stef ook de ouders op zijn dak. Maar dan letterlijk.