Klasse
Klastips

Effectief lesgeven

Effectieve leerstrategieën en leerwinst in elke les: ontdek welke aanpak effect heeft en hoe jij het leerproces van je leerlingen efficiënter maakt.

Kleuterleraar Sofie Schyvens verpakt leren als spel

Specialist

Meer kennis in de kleuterklas?

De roep om meer kennis in de kleuterklas klinkt even krachtig als vaak. Wat nu: kennis én knuffels voor onze kleuters?

Illustratie over hoe het brein van leerlingen leert

Specialist

Hoe leert het brein van leerlingen?

Wat weet jij over hoe het brein van je leerlingen leert? Cognitief psycholoog Wouter Duyck neemt je mee onder onze hersenpan.

Zo doen zij het

Leren noteren: leerstof actief verwerken tijdens de les

Bij geschiedenisleraar Gertjan enkel pen en papier op de bank. "Door zelfstandig te noteren, verwerken leerlingen de leerstof actiever."

Expert Lia Voerman legt 3 hardnekkige misverstanden over hoge verwachtingen bloot

Specialist

“Met een hoge lat toon je nog geen hoge verwachtingen”

"De lat hoog is niet hetzelfde als hoge verwachtingen". Expert Lia Voerman legt 3 hardnekkige misverstanden over hoge verwachtingen bloot.

Video

Laat je lessen beter plakken met Cornell

Leraar Caroline gebruikt de Cornell-samenvatting in haar les, geeft ze mee als huiswerk of zet ze in als remediëring. Kijk hoe ze dat aanpakt.

Zo doen zij het

Remediëring op school: 3 keer anders

Denk je bij remediëring vooral aan extra huiswerk of bijles? Het kan ook anders. Deze scholen nemen remediëren op in hun dagelijkse werking.

krachtige leeromgeving B-stroom: leraar Fanny geeft leerling B-stroom extra uitleg

Zo doen zij het

“Mijn 1B-leerlingen willen zich bewijzen”

Leraar Fanny creëert een krachtige leeromgeving in de B-stroom met keuzeprojecten, authentieke voorbeelden, autonomie en structuur.

Pedagoog Pieter Verachtert (Thomas More)

Specialist

Blijven zomerscholen nodig?

Groeit het aantal leerlingen dat naar de zomerschool gaat, of is de nood 4 jaar na corona minder hoog? Pieter Verachtert onderzocht het.

Specialist

“U-vorm of rijtjes: wat is de beste klasopstelling?”

Hoe je je banken opstelt, heeft een impact op het leren, blijkt ook uit wetenschappelijk onderzoek. Je doel bepaalt de inrichting van je klas.

Duiding

Directe instructie: zitten en zwijgen?

Directe instructie, is dat een leraar die doceert terwijl de leerlingen passief luisteren? Of betrek je elke leerling net beter bij de les?

Johan De Wilde over het belang van kleuterleraren

Specialist

“Kleuteronderwijs wordt vaakst onderschat”

Over het belang van goed kleuteronderwijs en waarom de kleuterklas de meest cruciale fase is in de schoolloopbaan van kinderen: Johan De Wilde (Odisee Aalst)

Zo doen zij het

“Hoge verwachtingen bieden gelijke kansen aan elke kleuter”

Directeur Lien Ampe heeft een duidelijke missie: álle kleuters startklaar maken voor het eerste leerjaar. Hoge verwachtingen en een warme band gaan voor haar hand in hand.

samengestelde afbeelding met icoontjes '5 fases van een slimme luisteropdracht'

Specialist

“Luisteren moet je leren”: 5 fases van een slimme luisteropdracht

Luistervaardigheid wordt vooral getest, amper geoefend. Experten Siel en Kris tonen je de 5 fases van een sterke luisteropdracht.

Zo doen zij het

Focus in de klas: “Muziek vraagt evenveel aandacht als wiskunde”

Diep luisteren valt leerlingen zwaar, stelt muziekleraar Leen vast. Dus vergroot ze hun aandacht met aha-momenten en een prikkelarme cursus.

Specialist

Focus in de klas: “Aandacht kan je stretchen”

Lijkt de aandachtspanne van je leerlingen elk jaar korter? Expert Dieter Baeyens ziet heil in soberheid, motivatie en gerichte feedback.

Zo doen zij het

Focus in de klas: zo hou je leerlingen ook vrijdag bij de les

Leerlingen kunnen zich steeds moeilijker concentreren, verzuchten leraren. Leraar Peter gebruikt technieken uit 'Teach like a champion' voor meer focus.

Jongen maakt huiswerk met voorleessoftware

Specialist

Voorleessoftware in de klas: wie heeft er baat bij en wanneer?

Worden sommige leerlingen te afhankelijk van hun voorleessoftware? Waar zit de leerwinst, en wat zijn de valkuilen?

leerlingen in de klas steken een bordje met een cijfer op

Zo doen zij het

“Om te rekenen op niveau keerden we terug naar de basis”

Om het wiskundeniveau op te krikken, grijpt basisschool A-HA! terug naar methodes uit de oude doos: elke dag een uur drilen en herhalen.

Duiding

Effectief lesgeven: wat werkt, wat niet? Vraag het aan Leerpunt

Hoe pas je inzichten uit onderwijsonderzoek toe op je lessen? Pedro De Bruyckere van het nieuwe kenniscentrum Leerpunt biedt handvaten.

Duiding

Wist wetenschap jouw buikgevoel uit in de klas?

Hoe kan onderwijsonderzoek je les opkrikken maar je klascontext en ervaring toch nog een waardevolle plaats overhoudt?

Tips

Effectieve feedback op schrijftaken: 8 tips

Als leraar stop je erg veel tijd in feedback op schrijftaken. Helaas doen leerlingen er weinig mee. Hoe je effectieve feedback geeft: 8 tips.

Tips

Zo maak je van interactief voorlezen een succes: 8 tips

Interactief voorlezen is een belangrijke eerste stap naar begrijpend lezen. Hoe je dat doet? 8 tips van experten Jona en Iris.

Jongen is boek aan het lezen onder boom op speelplaats

Zo doen zij het

Zonder woorden geen leesbegrip

Begrijpend lezen in BS De Smiskens? Dat is een mix van woordenschat uitbouwen, veel teksten aanbieden en leesstrategieën toepassen.

Experten Jordi Casteleyn en Hilde Van Keer

Specialist

Begrijpend lezen: hoe maken we elke leerling sterker?

Je leerlingen sterk(er) maken in begrijpend lezen? Met de praktische inzichten van experten Hilde Van Keer en Jordi Casteleyn lukt ook jou dat.

Blog

In het midden van de mat

Met technologie zweeft lerarenopleider Hanne Rosius haar les naar een hoger niveau tilt, maar ook het klassieke bord blijft ze benutten.

Onderzoeker Helena Taelman over gesproken taal bij kleuters

Specialist

Sterke taal bij kleuters: da’s (af)gesproken!

Hoe vlot kleuters van 4 à 5 jaar spreken, voorspelt hun taalniveau later. Maar hoe zet je verhalen, interactie en preteaching effectief in?

Illustratie met leraar die klas onder controle probeer te krijgen

Tips

Klasmanagement: meer rust met sterke routines

Meer rust in je klas: leraar Gert Verbrugghen toont hoe je je klasmanagement versterkt met heldere routines.

Leerlingen op stage in het woonzorgcentrum

Zo doen zij het

“Wie hier afstudeert, is klaar voor het echte werk”

Leerlingen een beter beeld van de werkvloer geven én hen meer motiveren? Campus FLX geeft les in het naburige woonzorgcentrum en leert leerlingen zelfregulerend leren.

Specialist

Mythes in onderwijs: deze ideeën keil je beter in de prullenmand

Welke foute denkbeelden circuleren in onderwijs? Pedagoog Pedro De Bruyckere haalt 6 mythes onderuit.

Portret Kim Bellen - onderwijsonderzoeker aan het Expertisecentrum voor Effectief Leren van de Thomas More Hogeschool

Specialist

Zo kijk je kritisch naar je methode én je aanpak

Is je methode effectief of moet je op zoek naar iets nieuws? Het kwaliteitskader ‘Wijze lessen voor het ontwikkelen, kiezen en gebruiken van leermiddelen’ geeft praktische handvatten om dat te checken. “Maar belangrijker is hoe die met de methode aan de slag gaan”, benadrukt onderzoeker Kim Bellens.

Specialist

Leerstijlen: feit of fabel?

Is je leerling beelddenker of woordknap? En doet dat er eigenlijk toe? Pedro De Bruyckere waarschuwt: "Leerstijlen leiden niet tot leerwinst."

Expert Lia Voerman over lesgeven vanuit hoge verwachtingen

Specialist

Hoge verwachtingen voor elke leerling: je sterkste wapen tegen ongelijkheid

Expert Lia Voerman vertelt hoe je ongelijkheid in je klas countert met hoge verwachtingen bij feedback, instructies en met de juiste vragen.

Leraar Dieter Lauwers bij zijn leerlingen

Zo doen zij het

Hoge verwachtingen: “Bouw je instructie net op tijd af”

Leraar Dieter toont hoge verwachtingen in zijn instructies. Hij gidst zijn vijfdejaars met vaste hand en laat ze telkens net op tijd los.

PAV-leraar Pieterjan Vervaeke met 2 leerlingen in zijn klas

Zo doen zij het

Hoge verwachtingen: “Elke leerling verdient lastige vragen”

PAV-leraar Pieterjan stelt elke leerling lastige vragen. "Je mond houden en wachten op antwoord: best lastig."

Peter Marnef tijdens een les kunst in de klas

Specialist

Kunst in de klas: wat leren we ervan?

Kunstonderwijs heeft een matig positieve impact op reken- en taalprestaties. "Maar de waarde gaat veel verder", stelt expert Lode Vermeersch.

Mathias Van der Hoogerstraete over vraagtechnieken

Tips

Zo stel je goede vragen in je les

Welke vraagtechnieken werken voor alle vakken? Leraar en filosoof Mathias Vander Hoogerstraete deelt zijn tips.

Experten Stijn Vanhoof en Geert Speltinckx

Specialist

Haal meer uit je feedback

Feedback: stoppen leraren er soms meer tijd in dan leerlingen? Onderzoekers Stijn Vanhoof en Geert Speltincx helpen je de goede balans vinden.

Femke Van Goethem bij een leerling in de klas

Zo doen zij het

Wiskunde in 1B: betere cijfers door sterk samenspel met PAV

Na mindere peilingen voor wiskunde in 1B startte het team van avAnt Antwerpen een traject naar een krachtige leeromgeving. Het samenspel met PAV biedt meer en functionele oefenkansen.

Actueel

Tim Surma: “Leraren beseffen niet hoeveel impact ze hebben”

Leraren geven hun leerlingen elke dag kansen. "En toch beseffen ze te weinig hoe groot hn impact is", merkt onderwijswetenschapper Tim Surma.

Specialist

Wiskunde wankelt bij de basis: “Sterkere vakdidactiek nodig”

Tegenvallende peilingsresultaten voor meetkunde en metend rekenen, maar ook voor automatisatie. Experten Lieven Verschaffel en Sabine Dierick zien soelaas in expertleraren, meer klassikale instructie en meer nadruk op inzicht en gemengde oefeningen.

Specialist

Betrokken ouders, betere leerresultaten?

Ouders: helpen hun inspanningen op school meer dan thuis, of omgekeerd? En wat mag je als leraar wel en niet van hen vragen?

Specialist

Zijn kleine klassen beter?

Zijn kleine klassen beter? Pedro De Bruyckere duidt de impact van klasgrootte volgens onderzoek, leraar Lieve opent haar klasdeur.

Zo doen zij het

Executieve functies: “Zelfgestuurd leren kan je niet zelfgestuurd leren”

Leerlingen secundair kritisch leren kijken naar hun executieve functies: voor leraar Tine de sleutel om van zelfsturing een succes te maken

executieve functies rust en aandacht in de klas

Zo doen zij het

Executieve functies: “Leren start bij rust in je klas”

Vanuit executieve functies kritisch je klaspraktijk bekijken en beter maken: Evita en haar collega's krijgen meer rust en aandacht in de klas

Klik & Print

Werk aan executieve functies in je klas: trek de EF-kaarten

Met deze EF-kaarten versterk je de executieve functies van je leerlingen. Meer aandacht, meer rust, beter leren plannen en organiseren

Duiding

Storend gedrag? Pak het aan met executieve functies!

Met kennis van executieve functies pak je storend gedrag in de klas aan. Dieter Baeyens geeft een definitie van EF en legt uit hoe.

Leraar Li's geeft leerlingen inzicht in haar evaluatiecriteria

Video

Zo geef je je leerlingen meer inzicht in evaluatiecriteria

Met deze werkvorm laat leraar Li's haar leerlingen stapsgewijs een rubric opstellen. Zo krijgen ze meer inzicht in de evaluatiecriteria van de opdracht.

Specialist

Hoe maak je samenwerk in je klas sterk?

Wat is samenwerkend leren? En wanneer werkt het optimaal? Expert Kim Bellens duidt de randvoorwaarden, leraar Caroline opent haar klasdeur.

Illustratie: Leerlingen doen aan afstandsleren met oefenboekjes en laptops

Specialist

Blended learning: hoe maak je van een noodgreep een blijver?

"Blended leren verrijkt het klassieke leerproces, ook na corona", stelt Tommy Opgenhaffen. Hoe je dat het best aanpakt?

leuk leerwinst effectief lesgeven uitgelichte afbeelding

Duiding

Is het te leuk op school?

Daalt het niveau van ons onderwijs omdat té leuk is op school?' Klasse bundelt diverse inzichten over leerplezier en leerwinst.

Effectief leren buikgevoel versus wetenschap Kristel Vanhoyweghen

Specialist

Effectief leren: “Soms botst buikgevoel met wetenschap”

Over leerstrategieën met effect: expert Kristel. Hoe je dat in de klas aanpakt: Tim, Li's, Els en Christophe. En als team? Directeur Conny.

Kan een leerling pas presteren op school als hij zich goed voelt? Dirk Van Damme en Maarten Vansteenkiste

Specialist

Kan een leerling pas presteren als hij zich goed voelt?

Eerst welbevinden dan prestaties? 2 onderwijsecperten buigen zich over 5 stellingen rond motivatie en prestatiedrang van Vlaamse leerlingen.

De essentie vatten kan al op een opstiet_portret leraar Li

Zo doen zij het

“De essentie vatten kan je al op een post-it”

Leraar Li's Verheyden laat haar leerstof beter plakken met zweet. Expert Kristel Vanhoyweghen legt uit waarom je leerlingen leren als ze leerstof actief verwerken.

Tine Hoof over Efficiënt leerstof verwerven - Leerstrategieën uitgelegd

Duiding

Efficiënt leerstof verwerven: waarom leren altijd lastig moet zijn

Waarom fluostiften niet helpen en effectief leren enkel lukt als je leerstof actief verwerkt: expert Tine Hoof legt het uit in deze video.

Tine Hoof over waarom je van spieken sneller leert - Leerstrategieën uitgelegd

Duiding

Effectief lesgeven: waarom je van spieken sneller leert

Waarom voorbeelden tonen en scaffolding effectieve leerstrategieën zijn? Expert Tine Hoof legt het uit in deze video.

voorbeelden scaffolding effectieve leerstrategie

Zo doen zij het

“Tussenstappen voor mijn kleuters kies ik heel bewust”

Kleuterleraar Els benut de kracht van voorbeelden en scaffolding. Expert Kristel legt uit waarom je met voorbeelden in je les meer effect haalt.

Specialist

Woord en beeld combineren in je les: 5 fouten bij dual coding

Leerstof beter laten plakken door woord en beeld te combineren. Dat heet dual coding. Hoe doe je dat slim?

Video

Videoreeks: leerstrategieën die effectief zijn in de klas

Hoe boost je het leerproces van je leerlingen, in de klas én thuis? Tim Surma en Tine Hoof (Expertisecentrum voor Effectief Leren) leggen in deze videoreeks glashelder uit welke leerstrategieën werken en waarom.

Tim Surma over gespreid oefenen en herhalen -Leerstrategieën uitgelegd

Duiding

Leerstrategie met effect: waarom je moet vergeten vóór je kan leren

Waarom gespreid in de tijd leerstof oefenen beter is? En waarom herhalen én vergeten nuttig zijn: expert leerstrategieën Tine Hoof (EXCEL) legt het uit in deze video.

Leerstof spreiden_portret van leraar Tim

Zo doen zij het

“Ik laat ze de leerstof eerst wat vergeten”

Leraar Tim knipt de leerstof op in verschillende korte oefenmomenten. Expert Kristel Van Hoyweghen vertelt waarom je meer leerwinst boekt als je gespreid oefent.

toetsen effectieve leerstrategie_portret Christophe

Zo doen zij het

“Omdat ik voortdurend toets, is iedereen mee”

Christophe benut de kracht van toetsen als effectieve leerstrategie. Expert Kristel legt uit waarom je leerlingen leren uit elke oefentoets.

Tine Hoof over leren leren - Leerstrategieën uitgelegd

Duiding

Leren leren: waarom je van elke toets slimmer wordt

Toetsen niet alleen inzetten om te evalueren, maar ook als effectieve leerstrategie. Expert Tine Hoof (ExCEL) legt uit waarom in deze video.

Klik & Print

Effectieve leerstrategieën: een overzicht op 4 handige fiches

Je lessen beter maken en leerlingen helpen studeren met effectieve leerstrategieën? Gebruik deze 4 fiches als handig overzicht bij elke lesvoorbereiding of vakgroepoverleg.

Leerstrategieën in elke les Conny Witters

Zo doen zij het

“Met een vak ‘leren leren’ kom je er niet”

Van workshops ‘Leren leren’ naar effectieve leerstrategieën in elke les: met wetenschap in hun achterzak overtuigen directeur Conny en haar team ook leerlingen en ouders.

Verhaal

Storytelling in de klas

Leraar Wout verknipt alle leerstof wereldoriëntatie tot een groot verhaal. Met geheimzinnige personages op een eiland in de Bermudadriehoek, escape rooms en een 20-zijdige dobbelsteen halen zijn leerlingen de leerdoelen. Reis je mee naar het Eiland?

icoontjes over de voorkennis van je leerlingen checken

Tips

Zo check je de voorkennis van je leerlingen

Met deze werkvormen meet je efficiënt de voorkennis of beginsituatie van je leerlingen. Niet alleen in september. Zo schuif je iets vaker van de klassieker ‘test na de les’ naar ‘test voor de les’.

Specialist Brecht Peleman ziet in routines zitten net veel leerkansen.

Tips

Wachten in de kleuterklas: maak van routines leerkansen

Jonge kleuters zijn een kwart van de schooldag aan het wachten, blijkt uit onderzoek van UGent. “In routines zitten net leerkansen”, zegt Brecht Peleman.

Specialist

Methode of eigen cursus: wat je zelf doet, doe je beter?

Maak jij je cursus helemaal zelf of werk je met een slim uitgekozen methode? Over de zin en onzin van methodes en de toekomst van het klassieke handboek: onderwijswetenschapper Tim Surma.

Specialist

12 bouwstenen voor een effectieve les

Tim Surma en collega's verwerkten wetenschappelijke inzichten en praktijkvoorbeelden in het boek 'Wijze lessen: 12 bouwstenen voor effectieve didactiek'. "Veel leraren zullen hun aanpak herkennen en zich gesterkt voelen."

Specialist Marieke en leraren Christian en Sarah

Zo doen zij het

Onderzocht: “Technologie-ondersteund leren wérkt”

Biedt technologie in de les leerwinst? Daar wilden 3 scholen bewijs voor. Ze dienden zélf hun vraag in bij de KULeuven. 5 onderzoeksconclusies.

Klik & Print

Exit ticket: weet snel of je les haar doel bereikt

Met een exit ticket ontdek jij hoe leerlingen je les verwerkten en speel je de volgende les meteen in op hun behoeften. Ook je leerlingen krijgen een betere kijk op hun leerproces.

Actueel

Directe instructie of zelfontdekkend leren?

Wat is er nu ouderwets of vernieuwend aan directe instructie en aan de tegenhanger zelf-ontdekkend of constructivistisch leren? Eigenlijk zijn ze beide zowel oud als nieuw.

Specialist

Zijn de leereffecten van games overroepen?

Games in de les maken leren leuker. Maar zijn ze ook goed voor de motivatie en de leerwinst? Onderzoeker Anissa All over de leereffecten van serious games.

Lieve Van Severen, docent lerarenopleiding Kleuteronderwijs, Odisee

Tips

Hoe maak je kleuters klankbewust? 5 tips

Klankbewustzijn ontwikkelen bij jonge kleuters kan latere leesachterstand voorkomen. Lieve Van Severen (Odisee) deelt 5 effectieve tips

Andere thema's binnen Klastips

Positief klasklimaat
Klasinrichting
Differentiëren
Feedback en evalueren
Pimp je les
Leren leren en huiswerk
Leren buiten de klas
Teamteaching
Klasmanagement
STEM en mediawijsheid
Lezen en taal
Wereldburgerschap en cultuur

Klasse gaat bewust om met jouw gegevens

Effectief lesgeven

Andere thema's binnen Klastips

Klasse.be is een officiële website van de Vlaamse overheid