De mening van élke leerling horen? Probeer het ‘gesprek op voeten’

Hoor jij tijdens klasgesprekken altijd dezelfde leerlingen? Da’s heel normaal: jongeren voelen een grote druk om ‘erbij te horen’. Wie een afwijkende mening heeft, houdt die liever voor zich. Met het ‘gesprek op voeten’ krijg je die tegenstem wél naar boven. Bekijk in de video hoe leraar Hedwig dat aanpakt.

*Dit artikel werd gemaakt in de coronatijd. Het kan daarom beelden met mondmasker of maatregelen bevatten die vandaag niet meer van toepassing zijn.

Lees verder onder de video.

Zo krijgt Hedwig de mening van elke leerling naar boven.

Hedwig Vanlangenaeker, leraar PAV: “Om mijn leerlingen te motiveren voor een klasuitstap, laat ik ze samen nadenken over de inhoud en de locatie. Daarbij wil ik dat íedereen meedenkt. Dat lukt niet vanzelf, want wie het niet eens is met de meerderheid, durft dat moeilijk zeggen. Terwijl die tegenstem juist waardevol kan zijn. Met het ‘gesprek op voeten’ maak ik het gesprek inclusiever.”

Laat leerlingen hun mening geven door te bewegen

Hedwig Vanlangenaeker: “Leerlingen staan in een kring. Wie wil, start het gesprek en zet daarbij een stap naar voor. Daarna tonen de anderen of ze het eens zijn met de stelling of niet, door te bewegen: ze gaan ofwel achter die leerling staan, of ergens anders in de ruimte. Zo krijgt iedereen een stem, ook wie zich niet comfortabel voelt om te spreken voor een groep.”

Ondersteun de spreker

Hedwig Vanlangenaeker: “Wie het niet eens is, moedig ik wel aan om uit te leggen waarom. Om dat te ondersteunen, ga ik altijd naast de leerling staan die spreekt. Als het nodig is, parafraseer ik de boodschap nog eens, om zeker te zijn dat ze juist is overgekomen. Dat maakt het veel veiliger voor leerlingen om hun mening te zeggen: ze weten dat ik er ben om hun woorden mee te dragen. En door naast hen te staan, toon ik bewondering voor hun durf.”

Empathie en verbinding

Hedwig Vanlangenaeker: “De voorbereiding is voor mij belangrijker dan de excursie zelf. Door deze werkvorm leren jongeren rekening houden met de ander. Eén leerling wilde bijvoorbeeld enkel meegaan, als we vooraf zouden nadenken over de kostprijs van de lunch. Ik vind het verrijkend dat klasgenoten ook daarover samen nadenken. Het moment dat ze dan tot een besluit komen, vind ik heerlijk: dan weet ik dat ze écht iets geleerd hebben.”

Het ‘gesprek op voeten’ is een werkvorm uit ‘Deep Democracy’, een methode om onderhuidse spanningen in groep naar boven te halen.

Sigrid Vandemaele