Vlakke loopbaan? Niet met deze 6 carrièremoves

Hiërarchisch doorgroeien:
algemeen directeur

Lander Van Medegael, algemeen directeur van scholengroep KORHA (Katholiek Onderwijs Regio Halle Annunciaten)

“Veel leerlingen begrepen niet waarom ze les volgden, naar welke toekomst ze werkten, merkte ik in de klas. Ze zaten onverschillig tot schoolmoe in de les. Als directeur kan je meer veranderen dan als leraar. Je kan de doelen samen met het schoolteam transparanter maken en leerlingen hun talenten laten ontdekken. Omdat ik wilde aftasten of ik de job als directeur aankon als jonge dertiger, probeerde ik het eerst halftijds in een duobaan. Dat lukte en we zetten waardevolle stappen: elke leraar heeft nu meer oog voor de schoolloopbaan van de leerlingen, niet alleen de studiekeuzebegeleider. Op die bijdrage ben ik fier.”

“Die persoonlijke drive om beleid te modelleren naar de noden op je school, wilde ik graag delen met andere directeurs. Daarom solliciteerde ik voor een directeurspositie bij een andere scholengroep. Samenwerking tussen scholen wordt steeds belangrijker, van juridisering tot ICT. Met een gemeenschappelijk IT-team of een boekhoudkundige specialist kan je de planlast van je scholen verminderen.”

“Directeur zijn lijkt een eenzame job, maar vandaag deel je dat leiderschap meer dan vroeger. Via overleg met het CLB, vakwerkgroepen, ouders en leerlingen ga je voor duurzame, gedragen beslissingen. Over moeilijke casussen wissel ik uit met andere directeurs. Toch hoef je niet per se directeur te worden om fijne projecten te realiseren op school. Als je wat collega’s rond je verzamelt, kan je als leraar ook heel wat radertjes in werking zetten.”

Groeien in bekwaamheid: vakanker taal

Wendy Wauters, vakanker wiskunde, ondertussen directeur in Basisschool De Krekel, Haaltert

“Vroeger stond elke leraar op onze school voortdurend in zijn eigen klas. Maar mijn collega Kim is een krak in wiskunde en ik ben gebeten door taal. Met de zegen van onze directie doopten we onszelf om tot vakanker. Wanneer Kim wiskunde gaf aan het zesde, werkte ik aan taal in het vijfde, en omgekeerd. De kinderen wisselden van klas. Als je je dada mag geven, straal je dat uit en blijf je je specialiseren. Bijkomend voordeel: doordat we 2 leerjaren delen, kunnen we de kinderen 2 jaar begeleiden. Je kent de werkpunten van zwakkere leerlingen, maar ook goede schrijvers daag je verder uit.”

“In onderwijs is het belangrijk om te zoeken wat het voor jou uitdagend houdt. Elk jaar helemaal dezelfde lessen geven, volstaat niet voor mij. Je past je materiaal aan je klasgroep aan. Toch gaf de functie als vakanker me een extra boost. Of je dat soort verschuiving zomaar kan overnemen in elke school? Dat hangt af van je team. Leraren die graag voltijds voor hun eigen klas staan, moet je niet forceren.”

“Toen onze directeur met pensioen ging, vreesden we dat een nieuwe leidinggevende het roer helemaal zou omgooien. Terwijl de didactisch-pedagogische afspraken waar we zo lang aan werkten, echt hun vruchten afwerpen. Daarom stelde ik me kandidaat om directeur te worden. Ik wil de school verder uitbouwen zoals wij het zien. De leraar die me als vakanker vervangt, is gelukkig even gepassioneerd door taal als ik.”

Horizontale groei in rollen: graadcoördinator en mentor

Evi Baeyens, leraar Frans, graadcoördinator en mentor aanvangsbegeleiding in Sint-Paulusinstituut, Herzele

“Als leraar Frans engageerde ik me al op school, ik was overal graag bij en stak vaak een handje toe. Toen de school enkele jaren geleden een nieuwe graadcoördinator zocht, vroeg de directeur of ik interesse had. Zo rolde ik in die functie. En meteen ook in de pedagogische raad, schoolraad … Sinds vorig jaar ben ik bovendien mentor van startende leraren.”

“Na een paar jaar als graadcoördinator voelde ik de nood aan meer achtergrond. Ik startte met een opleiding schoolontwikkeling, 3 jaar in avondonderwijs. Wat ik daar leerde, sluit mooi aan bij de thema’s die op tafel komen tijdens vergaderingen met de directeurs, zoals evalueren of nieuwe autoriteit. De opleiding en mijn rol leerden mij door een andere bril kijken. Vooral naar veranderingsprocessen die vaak weerstand oproepen. Ik zie nu het grotere plaatje, de richting die de school wil uitgaan. En dan moet je mensen coachen om mee dat pad te bewandelen.”

“Ik sta graag bij mijn leerlingen, maar het is boeiend om daarnaast de school ‘mee te maken’. Die afwisseling houdt me scherp. Mijn extra rollen brengen veel met zich mee, dus soms vloek ik wel eens, maar op het einde van het verhaal geven ze voldoening. Een nieuwe rol opnemen is een aanrader. Het doet je nieuwe denkprocessen doorlopen en de school en het onderwijs van een andere kant bekijken. Het maakte van mij ook een andere leraar. Omdat ik het einddoel ken, klaag ik niet zo snel over een vernieuwing, maar geef ik het meer een kans.”

Overstap naar ander onderwijsniveau:
van deeltijds naar secundair- en hoger kunstonderwijs

Maggy De Ridder, docent vakdidactiek, Koninklijk conservatorium Brussel en leraar muziek, kunsthumaniora Brussel

“Als je nieuwsgierig en gepassioneerd bezig bent, komen kansen haast automatisch op je pad. In het dko schreef ik al een handboek, bouwde het vak harmonie-compositie uit en trok verschillende projecten. Door mijn interesse voor vakdidactiek, werd ik eerst mentor en later docent vakdidactiek aan het conservatorium. Bij een stagebezoek aan de kunsthumaniora van Laken, vroeg de directeur of ik daar muzikale vakken wilde opnemen. De timing was perfect: ik verwachtte een tweede kindje, wat moeilijker te combineren viel met mijn avondlessen muziek aan de muziekacademie. Ik was ook blij dat ik leerlingen op het hoger kunstonderwijs mocht voorbereiden. Ondertussen zijn tal van hen professioneel aan de slag.”

“Mijn vaste benoeming en de gezellige sfeer aan de muziekacademie gaf ik op, maar ik greep kansen en volgde mijn dromen. Daardoor kreeg ik nooit het gevoel dat ik als leraar in een doodlopend straatje zat. Ik start elke werkdag met een open blik, blijf innoveren. Nu zet ik mijn schouders onder de artistieke hervormingen in mijn kso-school. Heel fijn dat ik mijn expertise zo breed mag inzetten.”

Je impact vergroten:
beleidsondersteuner voor de klimaatspeelplaats

Cedric Ryckaert, beleidsondersteuner en aanjager van het project klimaatvriendelijke speelplaats in Sint-Paulusschool Kortrijk

“Op mijn school zag ik hoe de betonnen speelplaats pestgedrag en verveling in de hand werkte. Ik kon het team overtuigen om de koer te vergroenen en trok het project op gang. Zo werd ik deeltijds beleidsondersteuner en leerde ik projectdossiers opstellen. Als ik centen voor een klimaatspeelplaats kan binnenhalen, dan ook om bijvoorbeeld STEAM (taal) via flankerend onderwijs te stimuleren op school. 1 dag per week werk ik aan beleidsprojecten en bouw ik aan de schoolwebsite.”

“Ook binnen mijn lesopdracht ben ik ‘meester Flexibel’. Ik ondersteun 4 klassen met projectwerking rond ICT-vaardigheden en begrijpend lezen. 1 dag per week vervang ik een collega die 4/5 werkt. Een gevarieerde opdracht is niet voor iedereen een must, maar ik raad leraren wel aan om hun passie te uiten op school. Of dat nu groene speelplekken, techniek of de werking van het brein is, maakt niet uit. Het geeft gewoon energie als je dat ei kwijt kan in je job.”

“Onze klimaatspeelplaats groeide boven de school uit. BLES, de netwerkorganisatie die scholen begeleidt in het heraanleggen van speelterreinen, richtte ik mee op. Ik geef lezingen, ondersteun scholen en ontvang geïnteresseerde directeurs en leraren op onze school. Zo probeer ik een rol te spelen in het ontharden van speelplaatsen. Het doet deugd om erkenning te krijgen. Maar dat de pesterijen sterk afnemen en de leerlingen genieten van het groen, geeft me nog de meeste voldoening.”

Open en hybride:
leraar houtbewerking en zelfstandige in bijberoep

Leraar houtbewerking Thijs Peleman van het Oscar Romerocollege Dendermonde, geeft in bijberoep workshops in outdoor living en veilig omgaan met kampvuren

“Mijn zelfstandig beroep ligt eigenlijk in het verlengde van mijn job als leraar. Onze richting houtbewerking spitst zich in de hogere jaren toe op machines. Daar zitten de meeste jobs. Met de hand houtdraaien verdween uit de leerplannen. Die feeling met het hout miste ik. Tijdens de eerste lockdown zocht ik in de natuur onbewerkt groenhout en sculpteerde er lepels uit. De voldoening en de rust die ik daaruit haalde, wilde ik vasthouden.”

“Ik schakelde op school naar 4/5 en startte met een vriend die wiskunde geeft een bedrijfje rond bushcraft: op woensdag of in het weekend geven we workshops kampvuurkoken of mes- en bijlvaardigheden. Extra weekendwerk, maar wel in de buitenlucht, met koffie en cake erbij. En blije kinderen en volwassenen in kampmodus.”

“Intussen vinden basisscholen ons om een projectweek af te ronden, bijvoorbeeld rond camouflagetechnieken of water zuiveren. We bereiken met onze vuurschalen en messen leerdoelen die je moeilijker in de klas kan behalen. Heerlijk dat mijn school me vrij roosterde op woensdag en vrijdagvoormiddag en mijn droom hielp uitkomen. Ik spreid mijn werk nu gelijkmatiger. Dat geeft me zuurstof om gemotiveerd voor de klas te staan.”

Deze 6 loopbaanmogelijkheden zijn gebaseerd op onderzoek door de Working Group Schools van de Europese Commissie.