Hoe verklein je de watervoetafdruk van je school?

“11% van de gemiddelde watervoetafdruk van een Belg gaat naar kledij”

Ingrid Van Nevel, leraar 4e leerjaar Sint‑Pietersschool, Korbeek‑Lo

“Met een reclamefilmpje maakten de vierdeklassers een promotour langs alle klassen. Of iedereen een oud T-shirt wilde doneren? Ze verzamelden de exemplaren en sorteerden ze op maat. Om de beurt kwamen alle klassen naar de tweedehands T-shirtshop in de turnzaal. Voor 1 euro konden ze een oud stuk een nieuw leven geven. En of ze genoten van hun eigen kringloopbeurs, want mama of papa’s inspraak bij hun kledijkeuze was er op school niet.”

“De opbrengst schonken we aan Pirlewiet, een vzw die vakanties organiseert voor kansarme gezinnen. En het overschot van de T-shirts brachten we naar de kringloopwinkel. Wie weet zamelen we de volgende keer jeansbroeken in, want voor 1 jeansbroek is 8000 liter water nodig!” 

“De ecologische voetafdruk van flessenwater is 300 keer groter dan van kraanwater”

Roger De Graaf, leraar De Leerexpert OV2, Brasschaat

“In de bosrijke schooltuin vangen we hemelwater op in een waterton. Daarmee geven de leerlingen de kippen water, maar ook de erwten en peterselie die we kweken. We testen of het drinken van regen- of kraanwater de gezondheid van de kippen beïnvloedt. Zo ontdekken ze zelf dat dieren en planten regenwater verkiezen. Want dat water is minder hard en bevat geen chloor.”

“Maar dankzij de waterton kunnen we ook gemakkelijk buiten schilderen en onze borstels uitwassen. Tussendoor zwier ik nog wat weetjes over onze watervoetafdruk in hun richting. Met een huisraadweetje scoor ik altijd. Dat we met regenwater wasproduct kunnen uitsparen, bijvoorbeeld. Want dat type water maakt spontaan meer schuim. Als ik een leerling hoor zeggen ‘dat moeten mijn ouders ook weten’, ben ik een trotse leraar.”

“Ongeveer de helft van onze watervoetafdruk gaat naar voeding”

Wendy Blanckaert, leraar 5e leerjaar VB Belzele, Evergem

“Met mijn vijfdes ga ik systeemdenken over onze watervoetafdruk. Kennis over hoe waterarm of -rijk onze voeding is, is belangrijk. Maar erover in dialoog gaan en verbanden leggen tussen oorzaak en gevolg is even waardevol. Dat lukt vlot met de werkvorm van de siamese rups. Hoe consumeren wij water en welke gevolgen heeft dat op de watertoegang elders? Dat ons waterverbruik het Aralmeer in Azië doet uitdrogen, verbaast hen enorm. En inspireert! ‘Waarom bieden we tijdens onze projectafsluiter niet enkel waterarme hapjes aan?’, stelt een leerling voor. ‘Niet allemaal veggie hé’, vult iemand anders aan. In Superette Wa(l)ter onderzoeken we de watervoetafdruk van verschillende producten. Zo kiezen we bewust voor waterarme ingrediënten zoals appel, rozijnen, olijven en chips.”

“Ten slotte organiseert de school een waterfietstocht met opdrachten bij verschillende stops. Gezinnen kunnen die tocht op een moment naar keuze maken. Tijdens een van de stops maken de deelnemers via een video kennis met Olenka uit Oña (Ecuador) en Cyriel uit Bierbeek (Vlaams-Brabant). Ze vertellen beiden over de toegang tot water in hun leven. Niet alleen de kinderen beseffen hoe waardevol ons water is, maar ook de ouders.”

“Losse campagnes volstaan niet”

Marleen Dierickx, coördinator Gelijke Onderwijskansen Athena campus Drie Hofsteden,  Kortrijk

“Voor de collega’s bundel ik onze goede praktijken in een inspiratiebundel. Bij veel nieuwe projecten kunnen we het waterthema meenemen. Denk aan Wereldvoedseldag of Werelddag van het verzet tegen armoede. Als je weet dat 2 miljoen mensen geen toegang tot veilig water hebben, leg je de waterlink heel snel.”

“Mijn drijfveer? Dagelijks verbruikt een Belg gemiddeld 7400 liter water. Stel dat water in de wereld eerlijk verdeeld zou zijn, mogen we eigenlijk maar 5500 liter verbruiken. We kunnen dus beter. Dat onze campus tussen 7.30 en 22 uur op dit moment geen hemelwater recupereert is zonde, maar typisch voor een oud gebouw. Gelukkig ligt een ambitieus plan klaar om ons schoolterrein van 5 hectare te verduurzamen.”

“Dankzij een klimaatspeelplaats gaat geen druppel water nog verloren”

Cedric Ryckaert, beleidsondersteuner en aanjagende leraar en ouder van de klimaatspeelplaats in Sint‑Paulusschool, Kortrijk

“In de verharde stukken die nodig zijn voor de brandweer, sport of feestjes zit een lichte helling. Zo kan hemelwater via natuurlijke drainage naar de ontharde speelplaatszones zoals de heuvel, zandbakken, buitenklasjes … Die zachte speelzones hebben een laagje kalksteenslag waardoor ze beschermd zijn tegen hoge speeldruk en er geen aarde of modder meegaat naar de klassen. Ook bomen en planten zijn blij met dat afvloeiende water van de natuur.” 

“De kennis die we tijdens de heraanleg verzamelden, geven we door aan de leerlingen en andere scholen. In een STEAM-project onderzocht het 6e leerjaar hoeveel en hoe vaak de moestuin water nodig heeft. Met die info programmeren we een waterbevloeiingssysteem waarbij een pomp automatisch hemelwater verdeelt bij de planten. Ook handig voor tijdens het weekend en vakanties wanneer ouders of jeugdorganisaties onze klimaatspeelplaats gebruiken. Wat toch ook een duurzame winst betekent.”

Ook de watervoetafdruk van je school verkleinen? Met ‘Project W’ ondersteunt Join for water scholen om duurzame waterkeuzes te maken en een zo breed mogelijk draagvlak te creëren.