Leerling zonder motivatie? Zo help jij die het derde trimester door

Fatima Hajou, GO! Spectrumschool Borgerhout:  “Naarmate het einde van het schooljaar nadert, zien we eigenlijk bij veel leerlingen een dip in de motivatie. Het gevaar bestaat dat leraren daardoor in een dwingende kramp schieten: ze voelen de druk om hun curriculum af te krijgen en proberen er de laatste weken nog heel wat leerstof door te jagen. Die eisende aanpak – waarbij alles aan het einde als een trechter bij de leerlingen terecht komt – moet je voorkomen. Dat creëert druk en angst.”

Erik Van de Velde, GO! Spectrumschool Deurne: “Wanneer je als leraar merkt dat de motivatie van bepaalde leerlingen echt hapert, is het nog niet te laat om daarover met hen in gesprek te gaan. Waar zit je mee? Wat kan je er zelf aan veranderen? Hoe kunnen wij je daar als school bij helpen? Stel die belangrijke vragen.”

Fatima Hajou: “Sommige leerlingen hebben intussen voor meerdere vakken tekorten opgebouwd. Het risico bestaat dat ze door de bomen het bos niet meer zien en gedemotiveerd raken. Als school kan je overzicht bieden. Waar staat de leerling op dit moment? Voor welke vakken is er een inhaalbeweging nodig? Leg die globale puzzel met het team. Leerlingen zien daardoor in dat het nog realistisch is om hun leervertraging weg te werken. Het doemscenario dat ze in hun hoofd hadden, vervalt dan. Dat werkt motiverend.”

Fatima Hajou: “Eenmaal je in kaart gebracht hebt wat voor welk vak nodig is, kan je een individueel plan opstellen. Welke doelstellingen kan de leerling voor het einde van het jaar nog halen en welke niet? Denk breed: kan dat ook tijdens een stage of in de vorm van taken, opdrachten, spreekbeurten, remediëringslessen of inhaalexamens? Die transparantie zorgt voor opluchting bij de leerlingen. Stel het remediëringsplan samen met hen op: zij zijn eigenaar van hun traject.”

Erik Van de Velde: “Een A-attest behalen aan het einde van het schooljaar is voor veel leerlingen een ‘idee-fixe’. Soms zijn het de ouders die willen dat ze in een bepaalde richting kunnen doorstromen, soms willen de leerlingen dat zelf omdat ze dromen van een specifiek beroep. Wil een bepaalde leerling bijvoorbeeld dokter worden? Ga daar dan dieper op in: wat spreekt hen precies aan? Misschien is het voor die leerling vooral belangrijk om mensen te kunnen helpen en zijn er evenwaardige alternatieven.”

Erik Van de Velde: “Wanneer een leerling in de gevarenzone komt, proberen we dat meteen met hun ouders te bespreken. Vlot communiceren met ouders is niet altijd evident. We merken dat veel ouders het moeilijk hebben met digitale schoolplatformen zoals Smartschool. Daarom gebruiken we momenteel vooral kanalen die ze wel goed kennen: een bericht via WhatsApp of een rechtstreeks telefoontje landen meestal beter.”

Fatima Hajou: “Leerlingen die het moeilijk hebben, motiveer je structureel door verder te gaan dan een eenmalig gesprek. Wij proberen hen minstens één keer per week te zien, vaak zelfs twee keer. Op die momenten kunnen we hun leerproces opvolgen, benoemen wat er wel en niet lukt, kleine succesverhalen schrijven en gerichte feedback geven. Door die opvolging creëer je ook een vertrouwensband”.

Erik Van de Velde: “Dat hoeven zelfs geen formele afspraken te zijn: op de speelplaats kan je evengoed eens polsen naar hoe het gaat. Met die kleine ontmoetingen maak je ook duidelijk dat je er voor hen bent. En blijf in hun leerproces geloven. Als wij dat niet meer doen, wie dan wel?”