‘Vrienden voor het Lezen’ is een campagne van de Vlaamse overheid die initiatieven voor leesbevordering bundelt en leesvaardigheid bevordert.
Lees meer.
Schooltips
Dalend leesniveau? Scan je aanpak op 4 vlakken
Jaar na jaar lezen Vlaamse leerlingen minder goed. Ook de leesmotivatie staat op een laag pitje. Leraren blijven niet bij de pakken zitten. Maar weten ook: dit los je niet in je eentje op. Jona Hebbrecht (Odisee) vertelt hoe je met de Leesscan je aanpak in kaart brengt. Klasse zet je meteen op weg met massa’s inspiratie.
Jona Hebbrecht, lerarenopleider en onderzoeker co‑hogeschool Odisee: “Sterk leesonderwijs steunt op 4 pijlers: een doordacht leesbeleid, een effectieve leesdidactiek, een krachtige leesomgeving en brede leesmonitoring. Die zijn met elkaar verweven en versterken elkaar. De maïzena tussen die pijlers is je leesnetwerk: de samenwerking met ouders, de bib en pedagogisch ondersteuners.”
“Met duurzaam leesonderwijs wil je impact op leesvaardigheid – technisch en begrijpend lezen –, leesmotivatie en leesgedrag. 3 evenwaardige doelen, die elk voldoende aandacht verdienen en elkaar beïnvloeden.”
“Zo is lezen pas motiverend als je technisch vlot kan lezen en als je begrijpt wat je leest. En zal wie graag en veel leest, ook steeds beter worden in lezen. Bovendien leidt goed en graag lezen tot meer taal- en wereldkennis en zelfs tot meer schoolsucces.”
Pijler 1: een sterk leesbeleid
Jona Hebbrecht: “Waarom vinden we lezen belangrijk? En hoe pakken we dat aan? Sterk leesonderwijs vertrekt vanuit een duidelijke visie, die ingebed is in de visie van je school. En gedragen wordt door leraren, ouders en leerlingen.”
“De verleiding is groot om er meteen heel praktisch in te vliegen. Als het team enthousiast is om bepaalde acties uit te rollen, dan is dat prima. Maar die inspanningen werpen vooral vruchten af als je goed weet waarom je kiest voor een bepaalde aanpak.”
- Deze school krijgt elke leerling aan het lezen
- Hoe doe je een taalbeleid op school groeien?
- Geen 10 voor taal meer: hoe komt dat?
- Zo trekt boekenjuf Trui elke collega mee in het leesbad
- Van taalvertraging naar versnelling
Pijler 2: een effectieve leesdidactiek
Jona Hebbrecht: “De rol van de leraar is cruciaal. Een leesbeleid heeft de meeste kans op slagen als je hele team doordrongen is van het belang van lezen én iedereen zich aangemoedigd voelt om de eigen competenties te versterken.”
“Professionalisering mag geen top-down instructie voor je team zijn. Zorg voor kansen om expertise te delen, om te leren van elkaar. Effectiever dan een droog eenmalig instructiemoment voor je hele team? Ondersteuning op maat tot in de klas, leraren tonen en ondersteunen hoe het (anders) kan, gebaseerd op wetenschappelijke inzichten.”
- Probleemoplossend denken in je kleuterklas: er zit meer in een prentenboek dan je denkt
- Top in begrijpend lezen: zo pakt het team van basisschool de Tuimelaar het aan
- Lezen stimuleren in secundair
- Taalontwikkelend lesgeven in elk vak: hoe doe je dat?
- De beste voorbereiding op lezen: klankbewustzijn bij kleuters
Pijler 3: een krachtige en motiverende leesomgeving
Jona Hebbrecht: “Een mooie boekenhoek, kwartierlezen of een boekenruilkast: omdat je de leesomgeving op school heel concreet kan aanpakken en de resultaten erg tastbaar zijn, hebben scholen op dit vlak vaak al concrete stappen gezet.”
“Maar als je die leesomgeving niet verankert in een duidelijke visie, in je leesdidactiek en een sterke opvolging van de effecten, bestaat het risico dat die mooie initiatieven een stille dood sterven. Want wat heb je aan die prachtige schoolbib als de boeken niet aan bod komen in de les, of er geen tijd is om erin te lezen? Gebruik succesvolle initiatieven als vertrekpunt om je leesbeleid verder uit te werken.”
- Tips voor een aantrekkelijke boekenhoek
- Hang je school vol poëzie: posters voor elke plek
- 7 kinderboekenblogs om te volgen
- Speeddate met boeken
- Tips: hoe doe je jongeren meer lezen?
Pijler 4: leesmonitoring en feedback
Jona Hebbrecht: “Wat leveren onze inspanningen op? Wat loopt goed, waar sturen we bij? Een leesbeleid uitrollen in je school is een cyclisch proces. Data vormen een centraal vertrekpunt voor je leesonderwijs. Toch merken we in ons onderzoek dat dit aspect in veel scholen onderbelicht blijft.”
“Schoolteams geven aan dat ze nog op zoek zijn naar manieren om het lezen van hun leerlingen breed te monitoren. Bovendien gaat monitoring om meer dan cijfers en AVI-toetsen. Ook data over leesbegrip en leesmotivatie leveren waardevolle inzichten op.”
- Waarom lezen ook om cijfertjes draait: leg je leesbeleid op de rooster
- Detecteer leesproblemen al in de kleuterklas
Bovendien: een sterk leesnetwerk
Jona Hebbrecht: “Om van elke leerling een sterke lezer te maken, zijn vele handen nodig. Bouw aan een breed leesnetwerk met partners zoals de plaatselijke bib, de ouders van je leerlingen én de leerlingen zelf. Zo zorg je voor meer leeskansen op school én thuis.”
Leesscan
De Leesscan is een digitale tool die je helpt om op een snelle en eenvoudige manier zicht te krijgen op de sterktes en uitdagingen voor het leesonderwijs op jouw school. Het resultaat wordt meteen gevisualiseerd.
Op basis van je leesscan kan je doelen en acties bepalen om je leesonderwijs te versterken. Naast een leesscan op schoolniveau vind je er ook verdiepende kijkwijzers en achtergrondliteratuur. Zelf aan de slag met de Leesscan? Doe de test!
Log in om te bewaren
Laat een reactie achter