Vlaanderen
Klasse.be

Zo doen zij het

“Ook als basisschool kan je LGBTQI+-inclusief proberen te zijn”

  • 9 mei 2023
  • 5 minuten lezen

In GO! BS De Stadsmus willen ze niet dat leerlingen of collega’s een stuk van hun identiteit moeten achterhouden. Via een inclusietraject worden ze stap voor stap een LGBTQI+-inclusieve school. “Vaak zitten we nog vast, ook met ouders, maar we gunnen elkaar fouten om van te groeien”, vertellen directeur Emilie en zorgcoördinator Liesbeth.

Liesbeth Van Beersel, zorgcoördinator, speelt met samen met haar klas met poppen en blokken
Zorgcoördinator Liesbeth: “Speelgoed kiezen we met een diversiteitsbril op: roze auto’s, poppen met jongenskleren en bruine of zwarte huidskleur.”

Emilie Breuer, directeur: “We zijn een school uit Brussel, diversiteit troef. Automatisch komen we los van vastgeroeste patronen. Niet alleen wat gender en seksuele oriëntatie betreft. We houden rekening met álle vormen van diversiteit en hebben aandacht voor diverse gezinsvormen, etnisch culturele diversiteit, religie, socio-economische status …”

“Enkele jaren geleden overvielen ons enkele incidenten waar we als team niet meteen een antwoord op hadden. Er was een situatie van grensoverschrijdend gedrag tussen 2 leerlingen, tijdens de les RSV bliezen de krasse opmerkingen van leerlingen de klas omver en ouders vroegen ons of die boekjes over 2 papa’s die een gezin vormen echt nodig zijn in de klas?”

‘Mijn zoon gaat nu toch ook niet op jongens vallen?’

Liesbeth Van Beersel, zorgcoördinator: “Veranderingen kunnen weerstand oproepen als je ze niet goed kadert. Dat werd snel duidelijk toen we voor het eerst opriepen om met de school deel te nemen aan Paars. ‘Wat is onze boodschap en hoe brengen we die bij kleuters? Wat als ouders niet akkoord gaan met het paarse hartje waarmee we hun kind schminken?’ waren terechte vragen van leraren, zonder pasklaar antwoord.”

“Ook naar ouders toe zit onze communicatie soms nog vast. Makkelijk is het alvast niet. Tijdens de naschoolse opvang had een kinderbegeleider 2 meisjes gezegd dat hun kusje op elkaars mond niet op de speelplaats hoort. De ene ouder juicht deze reactie toe en de andere ouder mailt me bezorgd met ‘Zoiets verbied je toch niet, lopen er op school homofobe mensen rond misschien!?’”

Natuurlijk doen we het niet perfect, maar elkaar niet beoordelen op een ‘fout’ vinden we belangrijk

Emilie Breuer
directeur

Emilie, directeur: “Zo stapten we naar Çavaria om een inclusietraject op te starten met ons team. De inclusiescan was de eerste stap. Die maakt als positief punt duidelijk dat niemand uit ons team erover struikelt om van gender en seksuele diversiteit een gedragen thema te maken binnen het welbevindenbeleid van onze school. Fjoew.

“Werkpunt? Onze visie scherp zetten zodat we duidelijke antwoorden klaar hebben wanneer leerlingen en ouders ongemakkelijke vragen afvuren. Maar ook de klasinrichting inclusiever maken, de RSV-les op punt krijgen en leren omgaan met grensoverschrijdend gedrag.”

De klas is van iedereen!

Liesbeth, zorgcoördinator: “Speelgoed kiezen we met een diversiteitsbril op: roze auto’s en poppen met jongenskleren en bruine of zwarte huidskleur. Onze klasbibs vullen we met verhalen waarin diversiteit normaal is. Wanneer je ‘Oom Tijs gaat trouwen’ voorleest, ontstaat spontaan interactie: ‘Dat kan toch niet, 2 mannen samen?’ ‘Toch wel’, reageert een ander kindje, ‘in mijn familie zijn 2 mannen verliefd op elkaar.’ Dat onze maatschappij nog erg in hokjes denkt, merk je al in de kleuterklas. Plots hoor je ‘Juf, Milan heeft voor roze gekozen’. Onze leraren reageren op zo’n uitspraak: ‘Is roze niet gewoon een kleur?’”

Emilie, directeur: “Voor muziek en drama kiezen leerlingen zelf hun rol of hoe ze zich verkleden. Meisjes die ook cowboy of ridder willen zijn, waarom niet? Bewust een ‘mooie’ rol geven aan een jongen en de ‘stoere’ rol aan een meisje helpt om hun steoreotiepe denken onbewust te voeden.”

“Natuurlijk doen we het niet perfect. Ik betrap mezelf nog steeds op genderstereotiepe uitspraken. Laatst floepte ik er ‘dat gaan onze jongens écht tof vinden’ uit. Maar dat niet erg vinden, en elkaar niet beoordelen op ‘een fout’ vinden we belangrijk. Bewustwording is stap 1, en daar is tijd voor nodig.”

zorgcoördinator Liesbeth Van Beersel leest samen met leerlingen het boek 'Mijn schaduw is roze'
Zorgcoördinator Liesbeth: “‘Roze is toch voor meisjes?’, hoor je wel eens. Dan antwoord ik met een vraag: ‘Is roze niet gewoon een kleur?’”

Voortaan 1 familiedag

Liesbeth, zorgcoördinator: “Ook gezinnen zien er niet meer zo traditioneel uit als vroeger. We hebben leerlingen met 2 mama’s of papa’s, of met plusouders. Kinderen die door hun grootouders worden opgevoed, of van wie de ouder alleenstaand is. Daar houden we rekening mee. Voor Moeder- en Vaderdag maakt een leerling 2 cadeautjes, of een geschenk voor oma.”

Emilie, directeur: “1 van onze vestigingsplaatsen organiseert 1 familiedag en viert Moeder- en Vaderdag niet meer zo expliciet op school. Op die switch bereidt de hele schoolgemeenschap zich voor. Zo zeggen we leerlingen niet meer impliciet dat ze anders zijn dan ‘de norm’. En vieren we wat alle kinderen gemeenschappelijk hebben: 1 of meer ouderfiguren die hen graag zien.”

Wat water bij de paarse wijn

Liesbeth, zorgcoördinator: “Wanneer we ‘homo’s zijn slecht’ door de mond van jonge kinderen horen, praten die vaak hun ouder(s) na. We beseffen dat wij moeilijk kunnen veranderen hoe ouders denken en wat zij hun kinderen leren. En dat wij, hoe moeilijk dat soms ook is, moeten aanvaarden dat dit de keuze en verantwoordelijkheid van de ouders is. Toch vraag ik ouders respect voor onze schoolvisie. En die stelt dat geen van onze leerlingen of leraren een stuk van hun identiteit moeten achterhouden, mogen zijn wie ze zijn.”

Emilie, directeur: “Waar onze energie wel naar toe moet, is de leerlingen kennis bijbrengen en tonen hoe divers onze samenleving is, ook op vlak van gender en seksuele oriëntatie. Vanaf de kleuterklas werken we aan een positief klimaat waarin diversiteit de norm is.”

“Alle theorieën wijzen op het belang van de kleuterleeftijd, bevestigt ook Steffie De Baerdemaeker. Hoe meer en vroeger ze dat leren, hoe toleranter ze – tegen de tijd dat ze als jongeren de middelbare school binnenstappen – tegenover diverse identiteiten staan. Daar geloven we in. Daar willen wij als school voor gaan, en de veilige plek zijn voor wie het nodig heeft.”


Vragen? Bij KLIQ, het advies- en vormingscentrum van Çavaria, kan je aankloppen voor tips, vorming op maat of trajectbegeleiding.

Cherline De Maeght

Voeg dit artikel toe aan je bewaarde artikels

Log in om te bewaren


Laat een reactie achter