“Hoge verwachtingen bieden gelijke kansen aan elke kleuter”

Lees verder onder de video.

Als om klokslag 8.30 u. de bel gaat, haasten alle kleuters zich naar hun stip. Het gewirwar van spelende kinderen transformeert in geen tijd tot strakke rijen, 2 aan 2. Van daar gaat het in rust naar de klas waar elke kleuter zijn vaste plaats kent.   

 “De reden? In de media lezen we voortdurend doemberichten over dalende leerresultaten. Onze kinderen kunnen niet meer begrijpend lezen, de PISA-resultaten gaan achteruit … Op onze school merkten we ook een groeiende kloof tussen kansarme en kansrijke leerlingen. Ik zag leraren keihard werken maar niet tot de gewenste leerresultaten komen.” 

“We gingen op zoek naar manieren om het tij te keren. Eerst verzamelden we 3 jaar lang kennis, samen met LeF Onderwijskwaliteit. De wetenschappelijke inzichten over hoe leren werkt, gaven ons richting om onze organisatie aan te passen.” 

Startklaar 

“Ons doel is om alle kleuters klaar te maken voor het eerste leerjaar. Als school willen we de motor zijn van gelijke onderwijskansen. Dat is onze verantwoordelijkheid, dat is waarom we het doen.” 

“Lesgeven vanuit hoge verwachtingen wil niet zeggen dat we van elk kind een advocaat of een dokter willen maken. Hoge verwachtingen stellen, betekent dat we geloven dat elk kind kán leren. Dat dragen we uit vanaf de kleuterklas zodat ook onze kleuters al sterk geloven in zichzelf.” 

Rust en routines

“Dat doen we niet alleen door rijke kennis aan te bieden, we leren ook het juiste gedrag aan. We zetten bewust in op rust en routines. Die zorgen voor veiligheid en voorspelbaarheid. Zo vermijden we onnodige prikkels en houden onze leerlingen hun werkgeheugen vrij om te leren.” 

“Elke kennisles, van de kleuterklas tot het zesde leerjaar, begint op dezelfde manier: de leraar noteert het lesdoel, alle leerlingen herhalen luidop. Zo ontstaat een duidelijke focus. We volgen de principes van effectieve directe instructie (EDI) waarbij de leraar het eerst voordoet. Vervolgens gaan we via begeleide inoefening (wij-jullie-ik, zie video) over tot zelfstandige verwerking.” 

Oude stempel?   

“Is dat terugkeren naar het verleden? Voor een stuk wel. We zetten een aantal klassieke onderwijsprincipes opnieuw centraal. We investeren in basiskennis en blijven herhalen en inoefenen tot die verankerd zit in het langetermijngeheugen. Pas dan kunnen we daar nieuwe kennis aan vasthaken. In de kleuterklas zetten we vooral in op tellen, terugtellen en doortellen omdat dat cruciale leerlijnen zijn voor wiskundig denken. In het eerste leerjaar leren ze dan vlotter optellen en aftrekken.” 

“In tegenstelling tot vroeger verwachten we de hele les door een actieve leerhouding. Ja, de leerlingen moeten eerst luisteren naar de instructie van de leraar. Dan gaan ze zelf aan de slag, overleggen ze met hun buur en passen ze de inzichten actief toe.” 

“We investeren ook volop in een warme band met leerlingen. Leren en welzijn gaan hand in hand. Dat een kind zich eerst goed moet voelen om tot leren te komen, is een misvatting. Uit onderzoek weten we immers dat nieuwe dingen leren en kleine succeservaringen hen net beter doen voelen.”    

“Een tweede misvatting: je kan perfect discipline vragen van leerlingen en consequent zijn, én een warme band opbouwen. En dat vinden we ook nog steeds belangrijk. Zonder relatie geen prestatie.”