Laat je lessen beter plakken met Cornell

Lees verder onder de video.

“Scheiding der machten. Mijn engeltjes, wat betekent dat?” Het blijft even stil na Carolines openingsvraag. Met innemende verhalen neemt ze haar leerlingen moeiteloos mee op een reis door de geschiedenis. Maar het is niet omdat je je een lesuur lang op de Acropolis waant, dat je ook begrippen uit die tijd helder vertaalt naar vandaag. Daar heeft ze wat op gevonden.

Kennis verankeren

“Op dat moment zijn ze de leerstof aan het verwerken en is het leerproces begonnen. Met een Cornell-samenvatting leggen leerlingen meer linken in hun hoofd dan bij een traditionele samenvatting. Daardoor verankeren ze de nieuwe kennis meteen. Dat is de kracht van de Cornell-methode. Als ik volgende week verder bouw op die les, weten ze nog precies waar het over ging, want ze waren actief bezig met de leerstof.”

Zo maak je een Cornell-samenvatting

Stap 1:
Voorbereiding

Verdeel een vel papier in 3 vakken.

• Maak een linkerkolom van ongeveer 6 cm breed.
• De rechterkolom beslaat de rest van de pagina.
• Onderaan hou je ongeveer 5 cm over, over de volle breedte.

---

Stap 2:
Notities maken (rechterkolom)

In de brede rechterkolom maak je notities van het les- of cursusonderdeel.

• Gebruik korte zinnen, steekwoorden en symbolen.
• Schrijf belangrijke feiten, concepten en voorbeelden op.
• Laat ruimte tussen de verschillende punten om later aantekeningen toe te voegen.

---

Stap 3:
Belangrijke punten markeren (linkerkolom)*

Herlees je notities en schrijf in de linkerkolom sleutelwoorden, vragen of ideeën die je helpen de belangrijkste punten te onthouden.

• Deze termen en vragen dienen als geheugensteuntjes voor de informatie in de rechterkolom.

---

Stap 4:
Samenvatting schrijven (onderste gedeelte)

Schrijf een beknopte samenvatting van de belangrijkste punten uit je notities in het onderste gedeelte van de pagina.

• Vat de inhoud samen in je eigen woorden.
• Probeer de kern van de informatie kort en bondig weer te geven.

* Je kan stap 2 en 3 ook omdraaien en bijvoorbeeld beginnen met de sleutelbegrippen in de linkerkolom om ze daarna toe te lichten in de rechterkolom, zoals in de video.

“Een Cornell-samenvatting is bij uitstek een krachtige studeermethode. De structuur laat je toe om bepaalde delen af te dekken en jezelf te ondervragen. De leerstof blijft langer hangen omdat je die, anders dan bij herlezen, actief ophaalt. Nog effectiever wordt het als je de leerstof geregeld herhaalt.”

Stap voor stap

“In de eerste graad laten we ze kennismaken met Cornell en gebeurt alles nog klassikaal. Notities nemen, hoofd- en bijzaak onderscheiden, de juiste vragen stellen: complexe vaardigheden die we stap voor stap aanleren. Leerlingen stellen vragen, we sturen bij en op het einde van de les brengen we samen een correct voorbeeld aan bord.”

“In de tweede en de derde graad verwachten we dat ze thuis een Cornell-samenvatting maken op basis van hun lesnotities en aantekeningen in de cursus. Soms geef ik de samenvatting expliciet als huiswerk en verbeter ik ze vóór een toets. Dan ben ik zeker dat ze de leerstof minstens 1 keer herhaald hebben.”

“We bundelen onze krachten als vakgroep. Ik heb een collega die zich graag verdiept in effectieve didactiek. Samen bekijken we hoe we die technieken het best integreren in onze lessen. Als team evalueren we ook wat werkt. Cornell is een blijver, maar bepaalt heus niet elke les. De spreiding over verschillende jaren laat ons rustig opbouwen.”

De moeite loont

“We gebruiken de methode ook als remediëringsoefening. Leerlingen een Cornell-samenvatting laten maken na een mindere toets doet wonderen. Waar ze eerst hun tanden op stukbeten, blijkt toch niet onmogelijk. Het vraagt uiteraard een grotere inspanning dan lezen of overschrijven. Maar de succeservaringen motiveren om er toch mee aan de slag te blijven.”

“Dat geldt ook voor ons als leraren. Ook wij investeren er kostbare lestijd in, maar die winnen we terug als leerlingen het onder de knie hebben, de leerstof begrijpen en wel een goede evaluatie behalen. Wat je hier doet, is een fond leggen voor al de schooljaren die nog komen.”