3x tijd besparen met AI in de klas

Lesvoorbereiding met AI

> Slimme assistent aan je zijde

Line Vanhauwere: “Generatieve AI-tools zoals Copilot, ChatGPT, Gemini besparen me elke dag heel wat tijd in de klas. Voorkennis activeren is belangrijk in didactiek, maar vraagt extra voorbereidingstijd die er niet altijd is. Dan open ik snel mijn Copilot en geef in mijn prompt het thema, de doelstelling, wat ik belangrijk vind en dat ik 2 vragen voor BookWidgets verwacht. En hup, ik kan de vragen meteen importeren. Natuurlijk check ik eerst of ik tevreden ben over de kwaliteit van de output.”

“Als je je les voorbereidt met AI, genereer je ook in een handomdraai oefeningen. Wat een hulp om op een haalbare manier te differentiëren. Ik maak 3 versies van dezelfde leesoefening Frans zodat elke leerling iets op zijn niveau kan lezen. Voor een taal geef je in je prompt dan het best de verschillende niveaus aan met de gekende ERK-niveaus zoals A2 of B1 of de AVI‑leesniveaus.”

“Je vindt uiteraard heel wat opdrachten in een leerboek. Maar met AI kan je in een paar klikken 20 varianten van een mondelinge opdracht genereren. Het thema van de spreekoefening is, bijvoorbeeld ‘bij een ongeval de hulpdiensten bellen’, voor alle leerlingen hetzelfde. Maar de details zijn in alle varianten lichtjes anders zodat de leerlingen elkaar niet kunnen kopiëren.”

“Gedifferentieerd oefenmateriaal met AI creëren kan even goed voor wiskunde, wetenschappen of geschiedenis. En waarom geen trainingsschema voor 5, 10 of 15 km lopen vragen aan een AI-model? Uiteraard check je vanuit je vakkennis of het een gezonde training is. Een praktijkleraar tovert stappenplannen in verschillende moeilijkheidsgraden. Voor wereldoriëntatie maak je gemakkelijk gedifferentieerd materiaal bij een thema zoals het menselijk lichaam. En in kleuteronderwijs maak je van eenzelfde afbeelding digitale puzzels met minder of meer puzzelstukjes. Echt, AI bespaart je zoveel tijd.”

Verbeteren met AI

“Ik was al lang van plan om een woordenschatlijst in context te maken bij mijn cursus Frans, maar dat vraagt veel tijd. Met mijn trouwe Copilot kwam het er toch van. Nu heb ik eindelijk mijn lijst: bij elk woord een Franse zin om de context van de woordenschat te verduidelijken. Niet alleen handig voor taalleraren, mijn collega’s wiskunde of wetenschappen gebruiken deze truc ook. Generatieve AI is nog niet zo goed in vervoegingen van Franse werkwoorden en maakt soms foutjes bij synoniemen en homoniemen. Maar de zinnen zijn gevarieerder en de vormgeving staat al meteen op punt in een tabel met het centrale woord netjes in vet.”

“Je wint ook tijd door Copilot een idee te laten uitschrijven in een kant-en-klare opdracht voor een taak of oefening. Zo had ik een idee voor een escaperoom rond de futur simple. Ik geef in de prompt mijn eerste ideeën en er rollen opdrachten in volzinnen uit die ik met een kleine tijdsinvestering nog een beetje aanpas en naar mijn mond zet. Je leest de AI-output het best altijd goed na en past die nog aan vanuit je expertise en stijl.”

Toetsen maken

> Klaar in een handomdraai

Line Vanhauwere: “Met AI toetsvragen op basis van je lesmateriaal opstellen, is niet moeilijk. Maar nieuwe vaardigheden vragen altijd wel ‘oefentijd’ vooraleer je er effectief tijd mee bespaart in de klas. Het loont om je te verdiepen in prompttechnieken en ermee te experimenteren.”

“Voor toetsvragen is few-shot prompting een goede techniek. Daarbij geef je minimaal 2 voorbeelden van een goede toetsvraag mee in je prompt. Benoem ook de criteria of schrijfstijl die je wil. Ik vraag altijd een ‘rijke, transparante taal zodat leerlingen een B1 niveau kunnen halen’. Als je niet zeker bent van je prompt, vraag je aan je AI-model wat een goede prompt is voor jouw ideale toetsvraag. Dat heet reverse prompting. Met een negative prompt vraag je uitdrukkelijk wat het AI-model niet mag doen, bijvoorbeeld niet zomaar het antwoord geven zonder tussenstappen.”

“Bewaar prompts die je vaak gebruikt in een document om er snel naar terug te grijpen.  Of beter nog: deel ze met je collega’s en verfijn ze samen in een gedeeld document. Online vind je ook inspiratie bij bestaande prompts voor onderwijs. Zoek een paar snelle basistips of volg een korte vorming.”

Rubrics

“Vroeger zocht ik me suf naar een afbeelding van een vrouw met krullen, bril, rok en op de fiets om te beschrijven in het Frans. Let op met clichébeelden bij bijvoorbeeld dokter, advocaat of huidskleur. Nu genereer ik die met AI in een paar muisklikken. Natuurlijk vraagt dat wel wat oefening: beschrijf je beeld nauwkeurig, geef de stijl, techniek en een voorbeeld. En dan rollen de bijpassende voorbeelden of afbeeldingen voor bij toetsvragen of opdrachten taal, geschiedenis of wetenschap eruit.”

“Rubrics uitschrijven om te evalueren vind ik een hele klus. Dat doe ik heel efficiënt met AI. Ik vraag aan ChatGPT om bij een toets een rubric met gedetailleerde evaluatiecriteria op te stellen. Wanneer krijgt een leerling 1, 3 of 5 voor een opdracht? Ik laad daarvoor zelfs mijn document met leerdoelen op zodat de gegenereerde rubric daarop gebaseerd is. Uiteraard lees ik de AI‑output nog na en herwerk ik, maar ik produceer veel sneller goede rubrics.”

Feedback geven

> Op maat met artificiële intelligentie

Line Vanhauwere: “Gebruik gerust AI-tools om feedback te formuleren, maar geef je leerlingen geen geautomatiseerde feedback. Volgens het wettelijk kader van de Europese Unie ‘hebben alle EU-burgers het recht zich te onttrekken aan geautomatiseerde besluitvorming en beoordeling’.”

“Je kan heel snel 3 zinnen in jouw schrijfstijl vragen om te zeggen dat een tekst niet zo samenhangend is, de structuur beter kan en slordig is op schrijffouten. Na een tijdje verzamel je zo een lijst van feedbackcommentaren waaruit je kan copy-pasten en mixen. Ik bespaar heel wat tijd met AI in de klas door het repetitieve uit te besteden en kan toch gepersonaliseerde feedback geven.”

Rapportcommentaren

“AI helpt je met een overkoepelend rapportcommentaar op basis van het puntenoverzicht van een leerling. Dan heb je alvast een basistekst als inspiratie om van te vertrekken en aan te passen. Heel belangrijk: geef absoluut nooit privacygevoelige gegevens mee in een AI-tool. De betalende versie van ChatGPT, de A3 organisatie licentie van Copilot of Gemini via Google workspace beweren dat ze privacyvriendelijk zijn. Check zeker bij je technische ICT-coördinator. Uit alle veiligheid laat ik sowieso de naam van de leerling weg. Altijd een beetje wantrouwig en voorzichtig zijn is gezond.”

“Je kan AI ook inzetten om leerlingen snel op weg te helpen met remediëring. Als je ziet dat een deel van je leerlingen nog problemen heeft met een bepaald stuk van de leerstof, vraag je een actielijst met een structuur, timing, plan van aanpak en oefeningen aan AI.”

Line Vanhauwere deelt met plezier tips en presentaties. Deel op KlasCement ook jouw prompts met onderwijscollega’s in heel Vlaanderen.