Waar kan je terecht bij vermoedens van radicalisering?

Heb je als school een vermoeden van radicalisering? Hier kan je terecht voor hulp, informatie en lesmateriaal.

Instanties

Het CLB kan leerlingen opvangen en doorverwijzen naar gepaste hulp.
De LOP‘s zijn overlegorganen met vertegenwoordigers uit CLB’s, scholen, etnisch-culturele minderheden, integratiesector, armoedeverenigingen, schoolopbouwwerk en anderen. LOP’s kunnen bijvoorbeeld beslissen om gezamenlijke vormingsacties op te zetten voor ouders, leerlingen, leraren en directies. Ook waar een jongere niet (meer) welkom is op school, kan het LOP bemiddelen.
Bij het aanspreekpunt van de lokale politie kan je discreet terecht en je vraag hoeft niet onmiddellijk verregaande gevolgen voor de leerling te hebben. In veel gemeenten kun je ook terecht bij de Lokale Integrale Veiligheidscel (LIVC), een overlegorgaan dat georganiseerde criminaliteit en extremisme opvolgt.
De lokale deradicaliserings- of preventieambtenaren in jouw gemeente staan voor je klaar. Lokale overheden spelen een cruciale rol in de aanpak en preventie van radicalisering, omdat radicaliseringsprocessen zich vaak voordoen in de plaatselijke context. Scholen kunnen er eventuele vermoedens rond radicalisering aftoetsen.
Het netwerk van islamexperten geeft uitleg aan klasgroepen en eerstelijnswerkers (leraren, CLB-medewerkers, time-outprojectbegeleiders…). In overleg met de school zoeken de experten naar een gepast antwoord bij discussies over godsdienst of als leerlingen radicale gedachten uiten. Algemene vragen over de islam (bv. moet een moslimleerling 5 keer per dag kunnen bidden) kun je ook stellen via Infolijn Islam van de Moslimexecutieve.
Ouders die bezorgd zijn of vragen hebben, kunnen terecht bij de Opvoedingslijn.

Extra vorming en ondersteuning

De netten en de koepels en de CLB’s.
Politicoloog Bilal Benyaich en expert diversiteit Chris Wyns beantwoorden vragen van leraren en directeurs tijdens de live videostream van Klasse. Herbekijk de videostream (1u03) en klik onder de video meteen naar de vraag waar jij een antwoord op wil.
Vzw Motief leidt terreinwerkers op in de 6 steden die het meest met radicaliserende jongeren in aanraking komen: Antwerpen, Vilvoorde, Maaseik, Brussel, Kortrijk en Mechelen.
BOUNCE van vzw Arktos helpt de veerkracht van (kwetsbare) jongeren tegen radicale invloeden te versterken en maakt hun sociale omgeving bewust. Check het filmpje.
Normaal Radicaal: online seminaries over radicalisering en identiteit.
School zonder racisme en Kleur Bekennen bieden rechtstreeks ondersteuning aan scholen bij het opzetten interculturaliseringsprocessen of bij de aanpak van racisme en polarisering op school.
De stad Antwerpen ontwikkelde een brochure voor ouders rond radicalisering.

Lesmateriaal

Een klasgesprek houden met je leerlingen over IS of radicalisering, met visuele ondersteuning? De Vranckx-redactie herwerkte de reeks ‘IS in het vizier’ op maat van het klaslokaal. Je vindt het lesmateriaal op Het Archief voor Onderwijs.
No Hate Vlaanderen wil aanzetten om haatspraak en haatzaaien terug te dringen.
Hoe omgaan met geweld in de media? Mediawijsheid in tijden van dreiging en terreur.
Zak Ebrahim was pas 7 jaar oud toen zijn vader de bomaanslag op het World Trade Center in 1993 beraamde. Zijn verhaal is schokkend maar erg inspirerend voor je leerlingen. Gebruik deze video (9,23 min) om over vooroordelen, haat en geweld te praten in de klas.
Hoe maak je radicalisering bespreekbaar in de klas? Leraren verzamelden materiaal op de site van KlasCement.

Extra literatuur

Is dit nu de islam? – Khalid Benhaddou, uitgeverij Borgerhoff & Lamberigts
Halal of niet? – Emilie Leroi en Khalid Benhaddou, uitgeverij Borgerhoff & Lamberigts
Omgaan met controverse en polarisatie in de klas – Maarten Van Alstein, uitgeverij Pelckmans Pro
Radicale jongeren op school (h)erkennen en begeleiden – Steensels en Van Camp, uitgeverij Politeia
Polarisatie, inzicht in de dynamiek van wij-zij denken – Bart Brandsma, uitgeverij BB in media
Hoe ga je om met de identiteitsontwikkeling van jonge moslims van vzw Motief
Idealen op drift – Marion van San, Stijn Sieckelinck en Micha De Winter
Beheersen van moslimradicalisering (.pdf). Een handleiding voor beleid en praktijk – Een samenwerking tussen de steden Antwerpen, Mechelen, Vilvoorde en Maaseik (2013)
Puberaal, lastig of radicaliserend. Grensoverschrijdend gedrag van jongeren in het onderwijs, KPC, Nederland
Manifesto for Education – Radicalisation Awareness Network – Europese Commissie
Gids voor preventie van gewelddadig extremisme, Unesco
Dossier Radicalisering van het Expertisecentrum Opvoedingsondersteuning